"Χειμερινό κλάδεμα του αμπελιού" άρθρο του Δημ. Κυρίτση ^Κύριο

Σε γενικές γραμμές θα μπορούσε κανείς να πει ότι κλάδεμα είναι κάθε επέμβαση που γίνεται στο υπέργειο τμήμα του πρέμνου (κορμός αμπελιού).

Η συστηματική εφαρμογή του κλαδέματος ξεκίνησε τυχαία, όταν κάποια φυτά τα οποία φαγώθηκαν μερικώς από ζώα, παρήγαγαν μεγαλύτερα και καλύτερης ποιότητας σταφύλια από τα υπόλοιπα.

Πλέον, το κλάδεμα αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εργασίες που πραγματοποιούνται σε ένα αμπέλι, καθώς παίζει καθοριστικό ρόλο στην ποιοτική και ποσοτική απόδοσή του. Ανάλογα με την εποχή που εφαρμόζεται το διακρίνουμε σε χειμερινό και θερινό ή χλωρό κλάδεμα.

Το χειμερινό κλάδεμα χωρίζεται σε κλάδεμα διαμόρφωσης, το οποίο αφορά στην ανάπτυξη και υποστήριξη του «σκελετού» και της βλάστησης και σε κλάδεμα καρποφορίας, με το οποίο ρυθμίζεται η παραγωγή και διατηρείται το σχήμα του πρέμνου.

Το κλάδεμα διαμόρφωσης, το οποίο γίνεται σταδιακά σε βάθος 3-4 ετών, πρέπει να γίνεται έτσι ώστε:

1.    Να αποκτήσει το κάθε φυτό το τελικό, επιθυμητό σχήμα.

2.    Να επιτρέπεται ο καλός φωτισμός και ο καλός αερισμός του φυλλώματος και των σταφυλιών.

3.    Να διευκολύνονται οι καλλιεργητικές εργασίες.

4.    Να «κρατηθούν» τα σταφύλια όσο το δυνατόν πιο χαμηλά στο έδαφος.

5.    Να προστατεύονται τα φυτά από πιθανές δυσμενείς κλιματικές συνθήκες (π.χ. ανέμους).

Το κλάδεμα καρποφορίας θα πρέπει να γίνεται από έμπειρο κλαδευτή, οποίος θα σκέφτεται κάθε φορά πριν οποιαδήποτε ενέργειά του, τι θα ωφελήσει περισσότερο το φυτό.

Ανάλογα με τον αριθμό των οφθαλμών (ματιών) που «αφήνονται» διακρίνεται σε βραχύ (έως 3 οφθαλμούς), σε μακρό (5-7 οφθαλμοί) και σε μικτό κλάδεμα (κεφαλές με 2-3 οφθαλμούς και αμολυτές με περισσότερους από 4 οφθαλμούς).

Ο κλαδευτής πρέπει να ενεργεί έχοντας ως στόχο τα εξής:

1.    Την ισορροπία μεταξύ παραγωγής και βλάστησης ανάλογα με την  ηλικία του πρέμνου.

2.    Την ρύθμιση της παραγωγής, έτσι ώστε να μην υπάρχουν σημαντικές αυξομειώσεις κάθε έτος.

3.    Την βελτίωση της παραγωγής, χωρίς ποτέ η ποσότητα να υποβαθμίζει την ποιότητα των σταφυλιών.

4.    Την διατήρηση του επιθυμητού σχήματος.

Ένα από τα αναγκαία κακά του κλαδέματος είναι οι πληγές που δημιουργούνται κάθε χρόνο και οι οποίες δεν μπορούν - όπως πιστεύουν πολλοί - να επουλωθούν. Θα πρέπει όσο είναι δυνατόν, αυτές να είναι λιγότερες και μικρής επιφάνειας. Όταν θέλουμε να αφαιρέσουμε ένα διετές κομμάτι ξύλου από το πρέμνο, αυτό δε θα πρέπει να αφαιρείται σύρριζα, αλλά να μένει ένα μικρό κομμάτι («τακούνι») περίπου 2 χιλιοστών, το οποίο μπορούμε να το αφαιρέσουμε την επόμενη χρονιά. Σε περιπτώσεις αφαίρεσης ξύλου μεγαλύτερης ηλικίας, τότε αφήνουμε ένα μεγαλύτερο κομμάτι ξύλου και θα πρέπει η τομή να απολυμαίνεται με διάλυμα θειικού χαλκού ή να καλύπτεται με κάποια ειδική αλοιφή του εμπορίου.

Τέλος, μετά το κλάδεμα επιθυμητός αν όχι απαραίτητος θα ήταν ένας ψεκασμός με κάποιο χαλκούχο σκεύασμα.

ΚΥΡΙΤΣΗΣ Χ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ
Γεωπόνος- Οινολόγος
MSc Οινολογίας – Αμπελουργίας
Σύμβουλος αμπελοοινικών επιχειρήσεων