«Κόκκινο» από το Τμήμα Περιβάλλοντος της Π.Ε. Καρδίτσας στο αιολικό πάρκο στη θέση «Αγκαθάκι» Κύριο
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Τοπική Επικαιρότητα
- Εκτύπωση
Αρνητική γνωμοδότηση επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σχετικά με τις αναμενόμενες επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εγκατάσταση και λειτουργία του αιολικού πάρκου ισχύος 10,35 MW, αποτελούμενου από 3 Ανεμογεννήτριες, ονομαστικής ισχύος 3,45 ΜW η καθεμία στην θέση «Αγκαθάκι» απέστειλε το Τμήμα Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας προς το Τμήμα Περιβαλλοντικού & Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας & Στ. Ελλάδας.
Στην απάντηση της υπηρεσίας περιέχονται πολλές παρατηρήσεις και επισημαίνονται πολλές ελλείψεις που σύμφωνα πάντα με την υπηρεσία εμφανίζει η Μ.Π.Ε..
Σημειώνουμε ότι το ζήτημα θα απασχολήσει και το Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας την προσεχή Τετάρτη 31 Αυγούστου όπου καλείται το Σώμα να εκφέρει άποψη για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου.
Ειδικότερα σύμφωνα με την γνωμοδότηση:
-Δεν αναφέρεται ο τρόπος πρόσβασης του εξοπλισμού από το εθνικό οδικό δίκτυο όπως και από το εργοταξιακό δίκτυο του όμορου ΑΣΠΗΕ, ενώ δεν διευκρινίζονται σημεία όπως από ποιον θα γίνεται συντήρηση του διανοιγμένου δρόμου
-Δεν υπάρχει γεωλογική μελέτη για την διάνοιξη των δρόμων, ούτε γεωτεχνική (πρανή, κλίσεις, μέτρα προστασίας από κατολισθήσεις), αλλά ούτε και υδρολογική.
-Δεν εξετάζονται εναλλακτικές λύσεις της περιοχής εγκατάστασης του αιολικού πάρκου.
-Δεν ευσταθεί, σύμφωνα με την υπηρεσία, ότι η εναλλακτική λύση της εγκατάστασης περισσότερων και μικρότερων ανεμογεννητριών που απορρίπτει η εταιρεία θα έχει μεγαλύτερη επέμβαση στο περιβάλλον, αφού λόγω του μικρότερου μεγέθους τους η μεταφορά των πτερυγίων απαιτεί μικρότερα πλάτη δρόμων, άρα και λιγότερες επεμβάσεις
-Επίσης, τονίζεται ότι δεν αναφέρεται σε καμία αρμόδια Υπηρεσία (ΡΑΕ, Τμήμα Ηλεκτρομαγνητικής Συμβατότητας, ΔΕΗ) ούτε από την παρούσα ΜΠΕ εξετάζεται το ενδεχόμενο αλληλεπίδρασης των αιολικών πάρκων μεταξύ τους και τις επιπτώσεις στους γύρω οικισμούς καθώς στην ευρύτερη περιοχή πρόκειται να εγκατασταθεί μεγάλος αριθμός ανεμογεννητριών – όπως και στη μελέτη αναφέρεται – χωρίς να ελέγχεται το ποσοστό κάλυψης της περιοχής σύμφωνα με το ειδικό πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
- •Δεν περιγράφεται η διαδικασία απομάκρυνσης και διαχείρισης του εξοπλισμού μετά το τέλος ζωής του πάρκου καθώς και της αποκατάστασης της περιοχής
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου
Όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου, σύμφωνα πάντα με τη γνωμοδότηση της υπηρεσίας μεταξύ άλλων «υποεκτιμάται η επέμβαση στους υπό διάνοιξη δρόμους», καθώς στην μελέτη αναγράφεται διάνοιξη δρόμων πλάτους 5 μέτρων αναφέροντας ταυτόχρονα το δικαίωμα χρήσης εγκυκλίου, σύμφωνα με την οποία γίνεται παραδεκτό ότι οι δασικοί δρόμοι που ανοίγονται για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών είναι κατά πολύ μεγαλύτεροι από το πλάτος των 5 μέτρων. Η κλίση επίσης του 12% είναι απαγορευτική κατά τη υπηρεσία για χωμάτινους δρόμους λόγω της αστάθειας των εδαφών και το μεγάλου όγκου και βάρους των φορτηγών μεταφοράς του εξοπλισμού και γενικά όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «ο τρόπος με τον οποίον αντιμετωπίζεται η διάνοιξη οδών δείχνει απλά υπολογιστικό τρόπο κατασκευής τους, χωρίς να υπολογίζονται οι κλίσεις, η χλωρίδα και η πανίδα, τα γεωλογικά φαινόμενα της περιοχής, η ύπαρξη πηγών και ρεμάτων, η επιρροή επί των υπογείων υδάτων, η σύσταση του εδάφους»
Επίσης στη γνωμοδότηση δίνεται έμφαση μεταξύ άλλων στο γαιώδες – ημιβραχώδες έδαφος και τονίζεται μεταξύ άλλων ότι «Οι εργασίες διάνοιξης δρόμων και διαμόρφωσης πλατειών απογυμνώνουν το έδαφος και επιτείνουν τα κατολισθητικά φαινόμενα. Οι πλατείες που διαμορφώνονται για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών καθώς και οι δρόμοι οδηγούν σε ταπείνωση των κορυφών και μόνιμη αλλοίωση του τοπίου. Το θεμέλιο από οπλισμένο σκυρόδεμα τοποθετείται περί τα 0,5μ. κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Το υπόλοιπο καλύπτεται με χώμα για την ανάπτυξη χαμηλής βλάστησης επάνω από τη ζώνη θεμελίωσης. Το ύψος αυτό όμως εκτός του ότι δεν είναι επαρκές, δεν εξασφαλίζει την ανάπτυξη της βλάστησης λόγω του υψομέτρου.» ενώ επισημαίνεται επίσης ότι δεν έχει υποδειχθεί πιστοποιημένος χώρος διάθεσης αδρανών υλικών .
Άγνωστες οι επιπτώσεις στις υδροφόρες πηγές της περιοχής
Στη γνωμοδότηση εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις για τις επιπτώσεις του έργου στις πηγές που βρίσκονται κοντά στην περιοχή παρέμβασης. Ειδικότερα κοντά στην περιοχής επέμβασης ξεκινά η πηγή Γκούρα από την οποία υδρεύεται ο οικισμός Βατσουνιάς, αντλεί νερό και λειτουργεί το εργοστάσιο εμφιάλωσης νερού «Θεώνη», καθώς και ο υδροηλεκτικός σταθμός Βατσουνιάς και αρδεύεται η κτηματική περιφέρεια της Βατσουνιάς. Ουσιαστικά οι πηγές Γκούρα αποτελούν τις πηγές του Πάμισου ποταμού. ”Εφ’ όσον διαταράσσεται το φυσικό ανάγλυφο της περιοχής θα έπρεπε να υπάρχει κατάλληλη υδρογεωλογική μελέτη για να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις στα επιφανειακά καθώς και στα υπόγεια νερά από τις διανοίξεις των οδών και τις χωματουργικές εργασίες στην κορυφογραμμή εγκατάστασης των ανεμογεννητριών. Τέτοιου μεγέθους επεμβάσεις μπορεί να επιφέρουν μόνιμες και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στα ρέματα με ότι συνεπάγεται αυτό για την βιωσιμότητα των κατοίκων και της χλωρίδας και πανίδας της περιοχής. Αντιθέτως δεν γίνεται καμία αναφορά για ύπαρξη πηγών και ρεμάτων. Κατά την μελέτη δεν υπάρχουν επιπτώσεις στα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα. Το συμπέρασμα είναι αυθαίρετο, δεν αναφέρονται οι γύρω πηγές και τα υδατικά συστήματα. Καμία αναφορά δεν γίνεται γι’ αυτό και τις επιπτώσεις που θα προκαλέσουν οι εκσκαφές και η απογύμνωση του εδάφους στην πηγή.» αναφέρει μεταξύ άλλων η γνωμοδότηση.
Δύσκολη η αποκατάσταση αποκατάσταση του αλπικού- ψευδοαλπικού εδάφους Χαρακτηρίζεται επίσης δύσκολη η αποκατάσταση του αλπικού- ψευδοαλπικού εδάφους της περιοχής παρέμβασης κάτι που αποδεικνύουν τα πρανή των δρόμων βοσκοτόπων της περιοχής ή πρανή εγκαταστάσεων κεραιών κινητής τηλεφωνίας τοποθετημένων προ πολλών ετών που παραμένουν "κρανίου τόπος", η οποία επέμβαση είναι ασήμαντη σε σύγκριση με τις επεμβάσεις των αιολικών.
Η συγκεκριμένη περιοχή αν και δεν είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 είναι ενταγμένη σε ένα άλλον τύπο προστασίας, τον βιότοπο Corine, ο οποίος δεν έχει λιγότερο σημαντική οικολογική αξία αφού συμπληρώνει το κενό που υπάρχει και προστατεύει την περιοχή από τον κατακερματισμό της.
Η υπηρεσία στη γνωμοδότησή της αναφέρεται και στο θέμα του καθαρισμού των δρόμων που θα απαιτεί λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που επικρατούν στην περιοχή μεγάλα ποσά σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού για να διατηρούνται ανοιχτοί ενώ σε περίπτωση που το κόστος αναληφθεί από την εταιρεία εκμεταλλεύσεως του Αιολικού πάρκου η υπηρεσία αναρωτάται ποιες είναι οι προσκομιζόμενες εγγυήσεις γι’ αυτό.
Εκτιμά επίσης ότι θα υπάρχουν αρνητικές πιέσεις στην κτηνοτροφία που ασκείται παραδοσιακά στην περιοχή λόγω κατακερματισμού των βοσκοτόπων και απώλειας έκτασης που καλύπτει διατροφικές ανάγκες του κτηνοτροφικού κεφαλαίου, ενώ θέτει θέματα ηχητικής όχλησης καθώς για την ευρύτερη περιοχή έχουν εκδοθεί πολυάριθμες άδειες χωρίς να έχουν ελεγχθεί οι επιπτώσεις από τις σωρευτικές επεμβάσεις για την πανίδα και τη χλωρίδα.
Γίνεται επίσης αναφορά στο ιδιαίτερο ανάγλυφο της περιοχής, τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες και τις δυσκολίες που αυτοί οι παράγοντες δημιουργούν στην αξιολόγηση και αξιοποίησης του αιολικού δυναμικού
«Δεν μπορούμε πλέον να ισχυριζόμαστε ότι η χρήση των ανεμογεννητριών δεν επιβαρύνει το περιβάλλον, ούτε ότι συμβάλει στην ενίσχυση της ανεξαρτησίας του εθνικού συστήματος μεταφοράς ενέργειας όταν βασίζεται στην στοχαστική ενέργεια του ανέμου, όταν η συμμετοχή της αιολικής ενέργειας στο Εθνικό διασυνδεδεμένο δίκτυο της χώρας μας δεν μπορεί να ξεπεράσει στην καλύτερη περίπτωση το 5% του φορτίου και για να απορροφηθεί η ενέργεια από το σύστημα, η οποία δεν είναι σταθερή αφού εξαρτάται από την ένταση του ανέμου χρειάζεται η υποστήριξη του από μια σταθερή ενέργεια που μόνον μια συμβατική πηγή μπορεί να δώσει (λιγνίτης, αέριο κ.λ.π.). Η δημιουργία θέσεων εργασίας που ισχυρίζεται η μελέτη ότι δημιουργούνται περιορίζεται στην κατασκευή του αιολικού πάρκου αφού για την συντήρηση του απαιτούνται δύο-τρεις εξειδικευμένοι μηχανικοί. Οι δεκάδες ανεμογεννήτριες, οι υποσταθμοί, οι γραμμές μεταφοράς θα εξαφανίσουν το κάλλος των φυσικών τοπίων που θα μετατραπούν σε βιομηχανικές ζώνες παραγωγής αιολικής ενέργειας γι’ αυτό και δεν είμαστε σε θέση να ισχυριστούμε οικολογική επένδυση.» αναφέρεται μεταξύ άλλων στο σκεπτικό της αρνητικής γνωμοδότησης στην οποία εκφράζονται επίσης επιφυλάξεις για τη βιωσιμότητα της δραστηριότητας καθώς είναι άγνωστος ο τρόπος αποκατάστασης και το κόστος του, ενώ εκτιμάται ότι θα επιφέρει καίριο πλήγμα στον τουρισμό, την κτηνοτροφία και σε όλους αυτούς που εργάζονται και ζουν από το δάσος.
Κωστής Κριτσιάνης
φώτο αρχείου