Ι. Καλλές: "Απολογισμός μετά από τον πρόσφατο διάλογο που αναπτύχθηκε για τα περιβαλλοντικά και υδατικά προβλήματα της Θεσσαλίας"
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Άρθρα
- Εκτύπωση
Ιδιαίτερα πλούσια υπήρξε η συζήτηση που αναπτύχθηκε τους τελευταίους τρεις μήνες στη Θεσσαλία γύρω από πολλά κρίσιμα για την περιοχή μας θέματα και στο σύντομο αυτό διάστημα αποδείχθηκε πως η Θεσσαλία διαθέτει σημαντικές συλλογικές δυνατότητες στην επεξεργασία προτάσεων για τα θέματα αυτά.
Η Αυτοδιοίκηση, τα Επιμελητήρια, οι επιστημονικοί φορείς, οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, οι συνεταιρισμοί, οι αγροτικές οργανώσεις και πολλοί άλλοι κατέθεσαν δημόσια πλήθος ώριμων θέσεων για τα μεγάλα υδατικά ελλείμματα, τον κίνδυνο ερημοποίησης, την αδυναμία κάλυψης των αναγκών στην παραγωγή, την εξοργιστική εγκατάλειψη ή/και καθυστέρηση αξιοποίησης επενδύσεων σε υδατικά έργα, τα οποία, όπως ήταν απόλυτα φυσιολογικό, κυριάρχησαν στο διάλογο. Επίσης, φωτίστηκαν σε μεγάλο βαθμό όλες οι πλευρές αυτών των ζητημάτων ενώ παράλληλα διαλύθηκε σημαντικός αριθμός συγχύσεων και στερεοτύπων. Σε γενικές γραμμές, απέτυχε η συνειδητή προσπάθεια της κυβέρνησης, του Πρωθυπουργού και ορισμένων Υπουργών (κυρίως του κ. Φάμελλου) να περιορίσουν τη συζήτηση στη γνωστή άγονη αντιπαράθεση ποιος είναι υπέρ και ποιος κατά της «εκτροπής Αχελώου» Αντίθετα, όλο και μεγαλύτερο μέρος των πολιτών της Θεσσαλίας, συνειδητοποιούν πλέον πως οι διαφορές με την κυβερνητική πολιτική βρίσκονται στην ουσία των προβλημάτων και συγκεκριμένα στην απροθυμία της (παρά τα μεγάλα λόγια) για ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ και αποτελεσματικές ενέργειες αντιμετώπισης της οικολογικής καταστροφής, στην λογική τους για συρρίκνωση του πρωτογενούς τομέα και στην αντίθεσή τους στην περαιτέρω διείσδυση της υδροηλεκτρικής παραγωγής στο ενεργειακό μείγμα της χώρας.
Σε ότι αφορά στο Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΥ) η διαβούλευση ξεκίνησε τυπικά με την αποσπασματική ανάρτηση μέρους των μελετών και ουσιαστικά περιορίστηκε στο χρονικό διάστημα από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο.
Όπως, ισχυρίστηκε ο Αν. Υπουργός Περιβάλλοντος κ. Φάμελλος «η συζήτηση θα παραμείνει ανοικτή» έως τον Δεκέμβριο. Όμως, με την παρουσία του στην ημερίδα στη Λάρισα (26/9) έμελλε ουσιαστικά να «κλειδώσει» την διαβούλευση αυτή, δεδομένου ότι ο κ. Υπουργός παρουσίασε τις τελικές πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης και απροκάλυπτα δήλωσε ότι αυτές είναι και δεν αλλάζουν. Καλού – κακού είχε φροντίσει από τις 14/7 να δοθεί επίσημη γραπτή εντολή στους μελετητές να μην αγγίξουν καν την παράμετρο εναλλακτικές με νερά του ποταμού Αχελώου, ώστε να μην βρεθεί ο ίδιος στη δύσκολη θέση να αιτιολογήσει πως είναι δυνατόν να αποκλείεται μια λύση με πολύ μικρότερο χρόνο υλοποίησης και πολύ μικρότερο κόστος, ενώ αντίθετα προκρίνεται μια άλλη με απίστευτα χαμηλό βαθμό ωρίμανσης έργων και τεράστια αβεβαιότητα ως προς την χρηματοδότηση και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Δεν ήθελε την σύγκριση και το επέτυχε.
Οι λόγοι για αυτές τις αντιφάσεις είναι πλέον γνωστοί. Ιδεολογικές δεσμεύσεις και εμμονές που «έρχονται» από το παρελθόν εξηγούν την στάση του κ. Φάμελλου και της κυβέρνησης. Πραγματικά, μετά την εντυπωσιακή κυβίστηση με την αδειοδότηση της Μεσοχώρας, την οποία πριν λίγο καιρό την προόριζαν για «κατεδάφιση», η ρητορική για εγκατάλειψη των εθνικής εμβέλειας έργων της Συκιάς και της σήραγγας μεταφοράς θεωρήθηκε ως το καλύτερο αντίδοτο για τις διαταραγμένες εσωκομματικές ισορροπίες.
Μετά λοιπόν το αδιέξοδο που προκλήθηκε από την ατυχή παρέμβαση του κ. Φάμελλου στην διαδικασία αναθεώρησης του Σ.Δ., δεν έχει πλέον νόημα η συνέχιση του διαλόγου για το Σ.Δ. που αναμένεται να υπογραφεί σε λίγους μήνες.
Σε ότι αφορά στο Πανελλήνιο Συνέδριο, για την Κλιματική Αλλαγή, που διεξήχθη στην Καρδίτσα, τον περασμένο Ιούνιο, εκτιμούμε ότι αυτό που διοργανώθηκε αποτέλεσε μια πολιτική εκδήλωση με την κατ’ ευφημισμό ονομασία «Αναπτυξιακό Συνέδριο». Ομιλίες κυβερνητικών στελεχών χωρίς ουσιαστική δυνατότητα στον αντίλογο, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποιο συμπέρασμα ή αντίστοιχες δεσμεύσεις.
Αυτό ακριβώς συνέβη και στο οικολογικό πεδίο, τα υδατικά ζητήματα και την υδροηλεκτρική ενέργεια. Πολλοί αναφέρθηκαν σε αυτά, όμως σχεδόν όλοι (συμπεριλαμβανομένου του κ. Πρωθυπουργού) παρέπεμψαν ουσιαστικά στις επιλογές του Σ.Δ. και στην καλύτερη περίπτωση σε αοριστίες ότι «θα τα εξετάσουμε». Όμως το Σ.Δ. δεν υποκαθιστά τον αναγκαίο προγραμματισμό μελετών και έργων, που δυστυχώς ούτε καν υφίσταται. Το Σ.Δ. αποτελεί απλώς ένα σύνολο αποφάσεων που στοχεύει (οδηγία 2000/60) στην προστασία, στην αποτροπή της περαιτέρω επιδείνωσης και στην αναβάθμιση των υδάτινων συστημάτων. Συνεπώς, οι «δεσμεύσεις» της Κυβέρνησης για έργα είτε στον πρωτογενή τομέα είτε στην ενέργεια κινούνται δυστυχώς στη σφαίρα των συνηθισμένων υποσχέσεων από τους πολιτικούς. Και αυτό, διότι, όπως επανειλημμένα επισημάναμε, χωρίς την εκπόνηση ενός δεσμευτικού Ενιαίου Προγραμματισμού (Master plan) για τα υδατικά έργα και δράσεις, τον καθορισμό προτεραιοτήτων, για τον χρόνο υλοποίησής τους, την χρηματοδότησή τους κ.ο.κ.. δεν υπάρχουν δεσμεύσεις, αλλά κενού περιεχομένου υποσχέσεις. Δυστυχώς, όπως διαπιστώνεται, η κυβερνητική λογική (και όχι μόνο της σημερινής κυβέρνησης) και ο τρόπος που χειρίζονται τα αναπτυξιακά θέματα, απέχει πολύ από την αποδοχή τέτοιων προτάσεων, όχι φυσικά για λόγους κόστους αλλά κυρίως γιατί εκ των πραγμάτων περιορίζει την πολιτική «ευελιξία».
Μεταξύ άλλων κατά την συζήτηση για τα έργα υπήρξε και μια εμφανής προσπάθεια, υποβοηθούμενη από φιλικά προς την κυβέρνηση ΜΜΕ, να θεωρηθεί ως «οριστική» όπως γράφτηκε η ματαίωση της «εκτροπής Αχελώου» και η ακύρωση των εγκαταλελειμμένων έργων. Εντούτοις, για να εκτιμήσει σωστά την κατάσταση να μελετήσει προσεκτικά τις δηλώσεις της κυβέρνησης για τα έργα του Άνω Αχελώου (Συκιά-σήραγγα), που αυτή τη φορά όντως απέφυγαν να αναφερθούν σε «κατεδάφιση», προφανώς έχοντας διδαχθεί από ανάλογες άστοχες δηλώσεις στο παρελθόν που προκάλεσαν την εύλογη αντίδραση όλων. Ανάλογες προσεγγίσεις του εν λόγω πολιτικού χώρου κατά το παρελθόν οδήγησαν στο θετικό γεγονός της αδειοδότησης της Μεσοχώρας σήμερα, καίτοι ακόμα μένει να αξιολογηθεί κατά πόσον πρόκειται για βούληση εδραιωμένη και σθεναρή και όχι για τακτικισμό υπό την πίεση των περιστάσεων.
Ας ληφθεί υπόψη επίσης ότι ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, κ. Δραγασάκης, επέλεξε να επισκεφθεί ο ίδιος τα ημιτελή έργα, αποδεικνύοντας ότι το θέμα της συνέχισής τους απασχολεί έντονα την κυβέρνηση.
Συνοπτικά, από το Συνέδριο αυτό δεν προκύπτουν «συμπεράσματα», όπως θα συνέβαινε σε οποιαδήποτε στοιχειώδη συνεδριακή διαδικασία. Ουσιαστικά βρισκόμαστε και πάλι στο ίδιο ακριβώς σημείο που είμασταν και πριν τις 10 Οκτωβρίου. Το εορταστικό κλίμα, τα χαμόγελα, οι φωτογραφίες, οι δηλώσεις, οι συνεντεύξεις και άλλα παρόμοια, δυστυχώς δεν φέρνουν λύσεις στον κόσμο της παραγωγής και της εργασίας ούτε συγκροτούν σχέδιο ανάπτυξης. Και ας δηλώνει σε συνέντευξή του για το συνέδριο στην Ελευθερία ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Τζανακόπουλος, το ακριβώς αντίθετο ότι δήθεν το Συνέδριο έγινε ώστε η κυβέρνηση «…, να προτείνει εφικτές λύσεις, να σχεδιάσει μαζί με τους φορείς και την τοπική κοινωνία το ρεαλιστικό αναπτυξιακό σχέδιο κάθε περιφέρειας αξιοποιώντας τις επιμέρους δυνατότητες της κάθε περιοχής και να συνθέσει το νέο παραγωγικό μοντέλο, το αναπτυξιακό σχέδιο για ολόκληρη τη χώρα».
Ο Πρόεδρος της ΕΘΕΜ
Ιωάννης Ν. Καλλές
Οκτώβριος, 2017