Δήμος Καρδίτσας: Ξεκινά μελέτη ανάπλασης του «Λουμάκη», θέλει και το στρατόπεδο «Κιούση» από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας! Κύριο
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Τοπική Επικαιρότητα
- Εκτύπωση
Πολλές αντιδράσεις προκάλεσε σε μερίδα πολιτών και της δημοτικής παράταξης «Λαϊκή Συσπείρωση», η βούληση της Διοίκησης του Δήμου Καρδίτσας να παραχωρήσει στην Εκκλησία την χρήση ενός στρέμματος του πρώην στρατοπέδου «Λουμάκη» για ανέγερση του νέου Ιερού Ναού του πολιούχου της Καρδίτσας Αγίου Σεραφείμ.
Έγιναν ακόμη και δυναμικές κινητοποιήσεις για την αποτροπή της παραχώρησης, ωστόσο η Δημοτική Αρχή «πέρασε» με μεγάλη πλειοψηφία το θέμα από το Δημοτικό Συμβούλιο, διευθετώντας έτσι μια εκκρεμότητα που υπήρχε από το 2018.
Πάντως, όπως είπε στο KarditsaLive.Net ο Δήμαρχος κ. Βασίλης Τσιάκος, στις προθέσεις του ήταν αμέσως μετά την άρση του lockdown για την πανδημία του κορωνοϊού, να προωθήσει το μείζον ζήτημα εκπόνησης της μελέτης ανάπλασης και αξιοποίησης του πρώην στρατοπέδου «Λουμάκη».
Εξάλλου η μελέτη είναι απαραίτητη προϋπόθεση για ένταξη του έργου σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα όπως το νέο ΕΣΠΑ.
Πράγματι, μετά την ψήφιση της παραχώρησης χρήσης του 1 στρέμματος (στην Εκκλησία) από τα 55 στρέμματα της συνολικής έκτασης όπου βρίσκεται το «Λουμάκη», ο κ. Τσιάκος σήμερα (Τρίτη 23/6), συναντήθηκε στο Δημαρχείο με μελετητές που είχαν συμμετάσχει στον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Ιδεών τον Δεκέμβριο του 2017.
Σκοπός της συζήτησης ήταν να υπάρξει εμπεριστατωμένη ενημέρωση της Δημοτικής Αρχής γύρω από τις προτάσεις (1ο, 2ο, 3ο Βραβείο και 1η. 2η, 3η, Εξαγορά) στις οποίες κατέληξε η Επιτροπή Αξιολόγησης των συνολικά 22 φακέλων που είχαν υποβληθεί στο Διαγωνισμό.
Ο Δήμαρχος Καρδίτσας κ. Βασίλης Τσιάκος δήλωσε στο KarditsaLive.Net ότι είναι αποφασισμένος να ξεκινήσει το γρηγορότερο την εκπόνηση της μελέτης ανάπλασης του «Λουμάκη» η οποία θα ανοίξει τον δρόμο για την χρηματοδότηση και υλοποίηση αυτού του μεγάλου έργου που θα αλλάξει την φυσιογνωμία στη νότια πλευρά της πόλης.
Βέβαια χρειάζεται να εξασφαλιστούν από ιδίους πόρους αρκετά χρήματα, όμως ο κ. Τσιάκος υπογράμμισε πως η Δημοτική Αρχή θα κάνει ότι χρειάζεται για να βρεθούν σύντομα οι πιστώσεις.
Επιπλέον, ο Δήμαρχος αποκάλυψε στην ηλεκτρονική εφημερίδα μας πως θα ζητήσει από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας την παραχώρηση στον Δήμο Καρδίτσας και της έκτασης περίπου 61 στρεμμάτων του εγκαταλελειμμένου στρατοπέδου «Κιούση», επί της οδού Κουμουνδούρου μετά τις σιδηροδρομικές γραμμές, για να την αξιοποιήσει ως χώρο πρασίνου, αναψυχής και άθλησης.
Να σημειωθεί ότι μαζί με την μεταβίβαση στο Δήμο Καρδίτσας της κυριότητας του «Λουμάκη», παραχωρήθηκαν και οι κοινόχρηστες εκτάσεις, συνολικού εμβαδού 11.486,73 τ.μ. (δρόμοι 2.399,68 τ.μ., πεζόδρομοι 3.352,20 τ.μ. και κοινόχρηστο πράσινο 5.734,85 τ.μ.), του πρώην στρατοπέδου «Κιούση» που προκύπτουν από την πολεοδόμησή του επ' ωφελεία της Στρατιωτικής Υπηρεσίας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει να θυμηθούμε τι αναφέρει στο μεγαλύτερο μέρος της η πρόταση που έλαβε το 1ο Βραβείο στον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Ιδεών τον οποίο είχε διοργανώσει ο Δήμος επί Δημαρχιακής θητείας του κ. Φώτη Αλεξάκου.
Ο ίδιος μιλώντας στο KarditsaLive.Net επισήμανε ότι στόχος του Διαγωνισμού ήταν ο Δήμος να έχει στα χέρια του ολοκληρωμένες προτάσεις από τις οποίες θα μπορούσε να αντλήσει χωρίς δεσμεύσεις απέναντι στους μελετητές, πολλές διαφορετικές, η καινοτόμες ιδέες για την ανάπλαση και αξιοποίηση του «Λουμάκη» και στη συνέχεια να προχωρήσει βασιζόμενη σε αυτές στην εκπόνηση της τελικής μελέτης έργου.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΙΔΕΩΝ ΠΟΥ ΕΛΑΒΕ ΤΟ 1Ο ΒΡΑΒΕΙΟ
ΟΜΑ∆Α ΜΕΛΕΤΗΣ :
Εκπρόσωπος Ομάδας : ΧΑΒΑΛΕ ΜΑΡΙΕΤΑ, αρχιτέκτων μηχανικός
Μέλος ομάδας: ΧΑΒΑΛΕ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ, αρχιτέκτων μηχανικός
Συνεργάτες : ΚΟΥΤΣΙΑΜΠΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ, φοιτητής αρχιτεκτονικής
ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, φοιτητής αρχιτεκτονικής
ΧΑΣΙΩΤΗ ΕΛΕΝΗ, φοιτήτρια αρχιτεκτονικής
«Η περιοχή γύρω από το οικόπεδο έχει κύρια χρήση κατοικίας, κυρίως με την μορφή τριώροφων οικοδομών. Το οικόπεδο περιλαμβάνει τα κτίσματα Κτίριο Α, Κτίριο Β, Κτίριο Γ, Κτίριο ∆, Κτίριο Ε καθώς και κάποια ερειπωμένα μικρά κτίσματα τα οποία θα κατεδαφιστούν. Επίσης στο βορειοδυτικό άκρο του οικοπέδου λειτουργεί ∆ανειστική Βιβλιοθήκη του ∆ήμου Καρδίτσας και στο δυτικό άκρο του οικοπέδου υπάρχει παιδική χαρά εμβαδού 902 τ.μ.. Ο περιβάλλων χώρος των κτιρίων του στρατοπέδου είναι ελεύθερος και αραιοφυτεμένος ενώ σε ένα τμήμα του υπάρχει οργανωμένη δενδροφύτευση. Στο εσωτερικό του οικοπέδου δημιουργείται μια φυσική διαίρεση λόγω της διέλευσης ενός παλιού «αύλακα». Η συνολική έκταση του οικοπέδου είναι 55.518 τ.μ.
Συμπερασματικά, πρόκειται για μία έκταση που βρίσκεται σε ένα στρατηγικό σημείο της πόλης και έχει μια δυναμική ανάπτυξης με πολιτιστικό, περιβαλλοντικό και αρχιτεκτονικό χαρακτήρα. Η ανάπλαση του Στρατοπέδου Λουμάκη, θα δημιουργήσει ένα νέο πόλο έλξης για τους κατοίκους και θα δώσει χώρο σε νέες δραστηριότητες και εμπειρίες που θα διαμορφώσουν τη μετέπειτα εικόνα της πόλης.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ
Η Καρδίτσα, είναι μια πόλη στην καρδιά της θεσσαλικής πεδιάδας με μεγάλο μερίδιο δραστηριοποίησης στις αγροτικές εργασίες και στον πρωτογενή τομέα σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο. Μελετώντας την ευρύτερη περιοχή του νομού, παρατηρείται η έντονη κατάτμηση της γης σε αγροτεμάχια. Η διαίρεση των αγροτεμαχίων είναι είτε τεχνητή για λόγους διαχωρισμού των ιδιοκτησιών και χάραξης δρόμων (Σχέδια Αναδασμού και ∆ιανομής των περιοχών), είτε φυσική προκύπτοντας από την μορφολογία του εδάφους και από φυσικά όρια. Εστιάζοντας στην χειρονομία της κατάτμησης δημιουργείται η εντύπωση της “πλέξης” προσδίδοντας έτσι μια κρυφή -οπτικά- ταυτότητα στην περιοχή, κρυφή μιας και δεν είναι απόλυτα διακριτή αν δεν κοιτάξει κανείς μακροσκοπικά.
Η αίσθηση του εδάφους μπορεί εύκολα να παραλληλιστεί με ένα φυσικής κλίμακας “χαλί”, πάνω στο οποίο είναι δομημένη η ίδια η πόλη. Άλλωστε η πολεοδομική οργάνωση της πόλης της Καρδίτσας βασίζεται κατά κύριο λόγο στο Ιπποδάμειο σύστημα ρυμοτομίας, με αποτέλεσμα να παραπέμπει στην οργάνωση των αγροτεμαχίων, αλλά σε επίπεδο αστικής κλίμακας.
Μέσα από την αρχιτεκτονική οπτική παρατηρούμε ότι η περιοχή είναι στην ουσία ένα «χαλί», το οποίο συντίθεται από αγροτικές εκτάσεις και πάνω σε αυτό συρραμμένα κομμάτια μικρότερης κλίμακας που ως σύνολο αποτελούν τον αστικό ιστό της Καρδίτσας. Αυτή η υποδιαίρεση, η «συρραφή» μικρότερων τμημάτων πάνω σε ‘υφάσματα’ μεγαλύτερης κλίμακας ενέπνευσε τον τρόπο προσέγγισης και σχεδιασμού της πρότασης. Κύριο μέλημα της επέμβασης είναι η σύνδεση του στρατοπέδου Λουμάκη -ένα αστικό κενό στο αστικό πλήρες της Καρδίτσας- με τον ιστό της πόλης και με τους πράσινους πνεύμονες της, Παυσίλυπο και Παλέρμο.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
Κύριο μέλημα αποτελεί η ενεργή επανένταξη του οικοπέδου στο πολεοδομικό σύνολο της Καρδίτσας και η πρόσκληση - πρόκληση των πολιτών να προσεγγίσουν έναν “νεκρό” και αναξιοποίητο μέχρι τώρα χώρο της πόλης. Βασικό στοιχείο αποτέλεσε η χάραξη διαδρομών μέσα στο χώρο του πρώην στρατοπέδου με σκοπό την εισροή και κίνηση πεζών στον χώρο και την καλύτερη δυνατή οργάνωση και χωροθέτηση χρήσεων μέσα σ αυτόν. Παράλληλα, η κατάργηση του ορίου-φράχτη σε όλη την περίμετρο του στρατοπέδου, αποτελεί βασικό στοιχείο της σύνθεσης, καθώς καθαιρεί την έννοια του σκληρού ορίου και επιτρέπει την ομαλότερη ένταξη του στον αστικό ιστό, σηματοδοτώντας πλέον έναν νέο πόλο έλξης ψυχαγωγίας και αναψυχής στην πόλη.
Πρόκειται για συνδυασμούς και παραλλαγές του κανάβου που εξελίχθηκαν σε σχεδιαστικά μοτίβα με σκοπό, την ανάδειξη του οικοπέδου σε τόπο συνάντησης, την πρόσκληση για βόλτα-πεζή και ποδήλατο- και την αξιοποίηση του ως πυρήνα πολιτιστικών, πολιτισμικών, κοινωνικών και εμπορικών δραστηριοτήτων.
ΧΡΗΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΩΝ
Τα κτίρια Α και Β φιλοξενούν εργαστήρια και χώρους συνεταιριστικού χαρακτήρα με σκοπό την προώθηση της λαϊκής και παραδοσιακής τέχνης. Σκοπός των παραπάνω χρήσεων είναι η δημιουργία σχέσεων ανάμεσα σε πολίτες διαφορετικών ηλικιών, η προώθηση της συνεργασίας και η μετάδοση γνώσεων σε διαφορετικές γενιές. Τα εργαστήρια υποστηρίζουν τέχνες όπως η ζωγραφική, η υφαντική, η κεραμική, η κατασκευή μικρών επίπλων και διακοσμητικών αντικειμένων .Ακόμα στο κτίριο Β προβλέπονται αίθουσες που μπορούν να φιλοξενήσουν μαθήματα μουσικής και χορωδίας. Ο υπαίθριος χώρος πλησίον του κτιρίου Α έχει τη δυνατότητα φιλοξενίας υπαίθριων, μόνιμων ή προσωρινών καλλιτεχνικών εκθέσεων.
Το κτίριο Γ διατηρείται ως βασική είσοδος στο οικόπεδο λόγω της κεντρικής του θέσης. Σε αυτό φιλοξενείται γραφείο πληροφοριών (info point) με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών για τις διαφορετικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στο πάρκο. Ακόμα, στο κτίριο Γ υπάρχουν γραφειακοί χώροι και χώροι υγιεινής κοινού και ΑΜΕΑ.
Το κτίριο Ε σε συνδυασμό με τις περιμετρικά τοποθετημένες κατασκευές διαμορφώνεται με στόχο να φιλοξενήσει κυρίως εμπορικές χρήσεις. Το κτίριο λειτουργεί ως στεγασμένη αγορά, μέσα στην οποία δίνεται η δυνατότητα εκθέσεων γεωργικών και μη προϊόντων. Οι περιμετρικές κατασκευές τύπου περιπτέρου αξιοποιούνται τόσο για την πώληση προϊόντων όσο και σαν μικρά καφέ και σημεία πώλησης φαγητού. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται μια πλήρης αγορά, μικρής κλίμακας .
ΕΙΣΟΔΟΙ
Η είσοδος από την πόλη προς τον νέο διαμορφωμένο χώρο του πρώην στρατοπέδου Λουμάκη αποτέλεσε βασικό στοιχείο για την διαμόρφωση των σεναρίων που εκτυλίσσονται μέσα σε αυτόν. Ώς κύριο σημείο εισροής πεζων στο οικόπεδο, ορίστηκε το βόρειο τμήμα του και συγκεκριμένα το κομμάτι που συνορεύει με το Νέο ∆ιοικητήριο, καθώς είναι η πρώτη επαφή με το οικόπεδο για κάποιον που το προσεγγίζει από το κέντρο της πόλης. Συνεπώς οι κεντρικές διαδρομές και χρήσεις αναπτύσσονται εκατέρωθεν του τμήματος αυτού.
Όσον αφορά το ανατολικό όριο του οικοπέδου επί της οδού Χαρ. Φλωράκη, οι είσοδοι είναι ρευστές, καθώς καθαιρείται το σαφές όριο (φράχτης, κάγκελα) που υπήρχε.Παράλληλα στις πλευρές του πεζοδρομίου τοποθετούνται δενδροστοιχίες (φλαμουριές) η πυκνότητα των οποίων επιτρέπει την πρόσβαση των επισκεπτών στο χώρο από διαφορα σημεία. Στην δυτική πλευρά του οικοπέδου, το όριο είναι διάφανο καθώς όλο το μήκος του πεζοδρομίου συνορεύει με φυσικό χλοοτάπητα και χώρους ανάπαυσης, με αποτέλεσμα οι επισκέπτες να μπορούν να περιηγηθούν ελεύθερα στο χώρο, να περπατήσουν στο πράσινο, ή να οδηγηθούν μέσω διαδρομών κατευθείαν στην “καρδιά” του οικοπέδου.
∆ΙΑΔΡΟΜΕΣ
Ενδιαφέρον έναυσμα, κατά τη μελέτη του οικοπέδου, αποτέλεσε η γραμμική και παράλληλη με τον δρόμο χωροθέτηση των κτηριών Α,Β,Γ,∆ και Ε. Με αφορμή το χαρακτηριστικό της γραμμικότητας, η διαδρομή γύρω από την οποία αναπτύσσονται οι κύριες χρήσεις στο οικόπεδο χαράχτηκε με τρόπο ώστε να συνδέει όλα τα κτίρια μεταξύ τους ξεκινώντας από το ∆ιοικητήριο (βόρεια) και καταλήγοντας στον χώρο Πολιτισμού (νότια). Εκατέρωθεν της διαδρομής αυτής αναπτύσσονται οι πιο σημαντικές λειτουργίες αστικού χαρακτήρα (Αγορά, Εκκλησία, Πράσινος πνεύμονας, Χώρος Πολιτισμού, Υπαίθριες Εκθέσεις).
Ούσα καθοριστική η διαδρομή αυτή για τις λειτουργίες που αναπτύσσονται γύρω της, είναι βασικό να ενθαρρύνει την «αργή» κίνηση του πεζού και όχι να λειτουργεί απλά ως διαδρομή προσπέλασης του χώρου.
Το ρόλο της γρήγορης πορείας αναλαμβάνει μια νέα διαδρομή που σχεδιάζεται παράλληλα με την προηγούμενη. Αφετηρία της αποτελεί το βόρειο τμήμα του οικοπέδου, το σύνορο με το νέο ∆ιοικητήριο, διασχίζει τον πράσινο πνεύμονα, παρεκκλίνει της ευθείας δημιουργώντας χώρο για το αμφιθέατρο και τον λόφο, και καταλήγει στο υπόγειο πέρασμα, έχοντας ως εναλλακτικό προορισμό το πάρκο Παλέρμο.
Μεσω αυτής της διαδρομής, το πρώην στρατόπεδο Λουμάκη συνδέεται με το αθλητικό πάρκο Παλέρμο, και μακροσκοπικά το τελευταίο έρχεται σε μεγαλύτερη εγγύτητα με την πόλη αφού πλέον καθίσταται προσβάσιμο σε πεζούς και ποδηλάτες καταργώντας την πρόσβαση από τη διασταύρωση των οδών Χαρ.Φλωράκη και Αλεβάδων (περιφερειακής οδού) η οποία είναι εξαιρετικά επικίνδυνη καθώς το οδόστρωμα διακόπτεται από τη σιδηροδρομική γραμμή.
Σημαντικός ρόλος των διαδρομών, πέρα από την υποδιαίρεση του χώρου και την δημιουργία περιπάτων είναι και η ενοποίηση των τμημάτων του στρατοπέδου εκατέρωθεν του αύλακα που το διασχίζει.Η κύρια πρόσβαση από το εμπορικό-αστικό κομμάτι του οικοπέδου προς το πιο φυσικό και ελεύθερο, βρίσκεται κοντά στο σύνορο με το νέο ∆ιοικητήριο και έχει ως αφετηρία το κτήριο Ε, περνώντας από τον Βοτανικό Κήπο, διασχίζοντας τον αύλακα και καταλήγοντας γραμμικά στο δυτικό άκρο του οικοπέδου. Αξίζει να αναφερθεί ότι η διαδρομή αυτή είναι ιδιαίτερης σημασίας διότι τέμνει τις δύο κύριες διαδρομές, με την διασταύρωση τους να αποτελεί κόμβο κινήσεων, μιας και από εκεί μπορεί να έχει κανείς πρόσβαση οπουδήποτε στο διαμορφωμένο χώρο. Με κύριο στόχο την κυκλοφορία μέσα στον χώρο, και την καλύτερη και αμεσότερη σύνδεση τών βασικών αξόνων κίνησης με τις χρήσεις που έχουν οριστεί στο οικόπεδο, διαμορφώθηκαν οι απαραίτητες δευτερεύουσες διαδρομές.
Καθώς ο αύλακας αποτελεί στοιχείο που δεν συναντάται σε άλλο σημείο στην πόλη της Καρδίτσας και είναι χώρος άμεσης επαφής του ανθρώπου με το υδάτινο στοιχείο, δημιουργήθηκαν διαδρομές κατά μήκος του ρέματος, οι οποίες έχουν χαρακτήρα περιπάτου, αποτελούν δηλαδή ταυτόχρονα χώρο κίνησης αλλά και στάσης. Μια τέτοια διαδρομή απεικονίζεται στην φωτορεαλιστική εικόνα παρακάτω.
Επιπρόσθετα, για να ολοκληρωθεί η εμπειρία του περιπατητή με το στοιχείο του νερού, προτείνεται μια υπερυψωμένη διαδρομή, η οποία έχει ως αφετηρία το σημείο ανάμεσα στον βοτανικό κήπο και την κατάληξη του αύλακα στο βόρειο όριο του οικοπέδου. Κορυφώνεται στα +4,50 μ. πάνω από την διαδρομή που τέμνει τον αύλακα και καταλήγει στο όριο του άλσους με το λιβάδι. Η σημασία αυτής της διαδρομής προκύπτει από την πρωτόγνωρη οπτική που προσφέρει καθώς όχι μόνο ‘’καδράρει’’ τον αύλακα, αλλά ανεβάζει υψομετρικά τον περιπατητή στο επίπεδο της κόμης των δέντρων.
Συνοψίζοντας, γίνεται αντιληπτό πως οι διαδρομές αποτελούν βασικό παράγοντα για την χωροθέτηση χρήσεων αλλά και για την κίνηση και τις δραστηριότητες των επισκεπτών του οικοπέδου. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι ποικίλες επιθυμητές ποιότητες των διαδρομών αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για την οργάνωση της φύτευσης αλλά και την επιλογή των κατάλληλων δέντρων, ζήτημα το οποίο αναλύεται παρακάτω.
ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑΣ
Η κεντρική ιδέα της πρότασης περιστρέφεται γύρω από την δημιουργία ενός πράσινου πνεύμονα που δημιουργείται στο κέντρο του οικοπέδου και καταλαμβάνει το 35% της συνολικής επιφάνειας σχεδιασμού. Σκοπός του σχεδιασμού του πυρήνα πρασίνου είναι αφενός η ανάδειξη της υπάρχουσας μορφολογίας και πλούσιας βλάστησης του οικοπέδου και αφετέρου η δημιουργία ενός ελκυστικού για τους κατοίκους άλσους. Από πλευράς χωροθέτησης, τα όρια του πρασίνου εκτείνονται από τη δυτική πλευρά του ρέματος, αγκαλιάζοντας τα υπάρχοντα δέντρα, έως την διαδρομή που περνάει ανάμεσα από τα κτίρια. Το ζήτημα των φυτεύσεων αντιμετωπίστηκε ως μια προσπάθεια δημιουργίας συμμαχιών ανάμεσα στο αστικό και το άγριο, το τοπικό και το διεθνές .Το πάρκο λειτουργεί ως διαμεσολαβητής του τοπικού με το μακρινό, του δομημένου με το φυσικό και συμπυκνώνει ποικίλες ατμόσφαιρες. Οι φυτεύσεις ακολούθησαν ένα σύνολο αρχών που επιχειρεί ισορροπία ανάμεσα στην αισθητική και τη λειτουργικότητα. ∆όθηκε προτεραιότητα στην προστασία και ανάδειξη της υπάρχουσας βλάστησης, στην πλαισίωση των κτιρίων, στη δημιουργία σκιασμένων διαδρομών ευχάριστων για τον επισκέπτη καθώς και στον σχεδιασμό υποδιαιρέσεων του χώρου. Στόχος είναι η δημιουργία ενός πυκνού-αστικού δάσους, το οποίο θα βελτιώσει αισθητά την ποιότητα του χώρου, και θα αναβαθμίσει το μικροκλίμα της εγγύς αλλά και της ευρύτερης περιοχής και της πόλης.
Με γνώμονα τη δημιουργία μιας νέας ατμόσφαιρας και την ενίσχυση της ύπαρξης του υδάτινου στοιχείου στο οικόπεδο, δημιουργείται στο κέντρο της φύτευσης μια μικρή λίμνη, η οποία τροφοδοτείται με το υπάρχον νερό που κυκλοφορεί στο ίχνος του αύλακα και ενισχύεται, όταν αυτό είναι απαραίτητο, με τεχνητά μέσα. Επίσης λειτουργεί και ως αποθήκη νερού, από την οποία αντλείται νερό για τις αρδευτικές ανάγκες των φυτεύσεων στο σύνολο του οικοπέδου.
Πέρα από τα λειτουργικά οφέλη που προσφέρει η λίμνη, αποτελεί και σημαντικό κομμάτι του αστικού δάσους, μιας και γύρω της δημιουργείται ένα ξέφωτο, που αποτελεί προορισμό αλλά ταυτόχρονα και κόμβο κινήσεων, εφόσον πολλές διαδρομές του πάρκου καταλήγουν σε αυτή.
Σαν εναλλακτική υποδοχή, αλλά και σαν χώρος περιπλάνησης, εξερεύνησης και ηρεμίας ορίστηκε το κομμάτι δυτικά της πλατείας. Η όσφρηση είναι η αίσθηση η οποία είναι συνδεδεμένη με την μνήμη περισσότερο από κάθε άλλη. Για τον λόγο αυτό, στο συγκεκριμένο σημείο, διαμορφώθηκε ο βοτανικός κήπος, και απαρτίζεται από διαδρομές οι οποίες διασχίζουν παρτέρια στα οποία υπάρχουν λουλούδια, και ανθοφόρα δέντρα. Αποτέλεσμα της κίνησης αυτής είιναι η δημιουργία μιας ήρεμης ατμόσφαιρας και η αναβάθμιση του οσμοτοπίου έτσι ώστε να αποτυπώνονται ή και να ανακαλούνται μνήμες και αναμνήσεις στους περιπατητές/επισκέπτες.
ΝΕΟΣ ΑΥΛΑΚΑΣ ΚΑΙ ΛΙΜΝΗ
Με την αξιοποίηση του υπάρχοντος αύλακα στόχος είναι να δημιουργηθεί μια - καθοριστική για την πόλη- επέμβαση, μέσω της οποίας ο πολίτης μπορεί να αναπτύξει στενότερη σχέση με το υγρό στοιχείο. Ακολουθώντας το ίχνος του υπάρχοντος αύλακα, δημιουργείται μια συνεχόμενη ροή νερού η οποία εκτείνεται από το νότιο μέχρι το βόρειο τμήμα του οικοπέδου. Εκατέρωθεν αυτής της ροής δημιουργούνται χώροι στάσης, και διαδρομές προσφέροντας μια μοναδική για την πόλη σχέση ανθρώπου και νερού. Η ποσότητα νερού που τρέχει στον αύλακα είναι πάντοτε σταθερή με την βοήθεια αισθητήρων στάθμης, και είτε συμπληρώνεται όποτε είναι ελλιπής, είτε αποθηκεύεται στην λίμνη όποτε είναι σε περίσσεια. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η κυκλοφορία νερού στο οικόπεδο.
Συνεπώς, δημιουργείται ένα υδάτινο σύστημα το οποίο αποτελεί την ραχοκοκκαλιά του οικοπέδου τόσο λειτουργικά όσο και αισθητικά. Το υδάτινο στοιχείο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο σύνολο της σχεδιαστικής πρότασης, καθώς δημιουργεί νέες ατμόσφαιρες χώρου, ποιότητες και χρήσεις που δεν υπήρχαν στην πόλη.
ΥΠΟΓΕΙΑ ΔΙΑΒΑΣΗ
Καθοριστικό στοιχείο της πρότασης αποτελεί το υπόγειο πέρασμα από το νοτιότερο άκρο του οικοπέδου προς το πάρκο Παλέρμο, με κύριο στόχο την δημιουργία μιας ασφαλούς διέλευσης της περιφερειακής οδού (Αλεβάδων) αλλά και την κατάργηση της διασταύρωσης της με την οδό Χαρ.Φλωράκη για τους πεζούς και ποδηλάτες που κατευθύνονται προς το Παλέρμο.
Το υπόγειο πέρασμα, αποτελεί παρέμβαση μείζονος σημασίας για την πόλη καθώς συνδέει το αποκομμένο από τις γραμμές του τρένου και την περιφερειακή οδό πάρκο Παλέρμο, με αυτή. Μέχρι στιγμής ο μόνος τρόπος για να φτάσει κάποιος πεζός ή ποδηλάτης στο πάρκο είναι διασχίζοντας την διασταύρωση της περιφερειακής με την οδό Χαρ.Φλωράκη, ή περνώντας μέσα από τον Ο.Σ.Ε Καρδίτσας, ή περνώντας πάνω από τις γραμμές του τρένου μέσω ενός ανοίγματος στον φράχτη που έχουν δημιουργήσει οι πολίτες ακριβώς απέναντι από τις Εργατικές Κατοικίες. Οι ελλιπείς προσβάσεις αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη μέριμνας και λύσης στο πρόβλημα της πρόσβασης.
Κύριος γνώμονας για τη δημιουργία της υπόγειας διάβασης είναι η προσβασιμότητα από το σύνολο των χρηστών και η ορατότητα από όλα τα δυνατά σημεία του οικοπέδου. Για το λόγο αυτό, η είσοδος και έξοδος στο υπόγειο πέρασμα (στάθμη εδάφους -4.00 μ) πραγματοποιείται μέσω κεκλιμένου επιπέδου κλίσης 6%.
ΛΟΦΟΣ
Στο ανατολικό όριο της κεκλιμένης διαδρομής που αποτελεί είσοδο στην υπόγεια διάβαση, δημιουργήθηκε τεχνητός λόφος, με σκοπό την απόσβεση του σόκορου που δημιουργείται απο την υψομετρική διαφορά των επιπέδων, και την δημιουργία του αμφιθεάτρου στην άλλη πλευρά του λόφου. Κύριο χαρακτηριστικό του λόφου αποτελεί το σημείο στάσης που συναντά κανείς στην κορυφή του, στο οποίο υπάρχει ειδική τοποθέτηση ελαφρών εικαστικών στοιχείων (κάδρων) τα οποία ‘’καδράρουν’’ την οροσειρά της Ωραίας Κοιμωμένης, συνδέοντας με αυτόν τον τρόπο μακροσκοπικά το οικόπεδο με την περιοχή της Λίμνης Πλαστήρα και την οροσειρά των Αγράφων. Η πρόσβαση στην κορυφή του λόφου γίνεται από την κεντρική διαδρομή, και μέσω κεκλιμένου επιπέδου κλίσης 6%.Το χώμα με το οποίο είναι δομημένος ο λόφος προέρχεται από τα προϊόντα εκσκαφής του εδάφους στο ρέμα και στη λίμνη.
ΛΙΒΑΔΙ-ΑΣΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ-ΑΘΛΟΠΑΙΔΕΙΕΣ
Το τμήμα του οικοπέδου που βρίσκεται δυτικά του ρέματος, έχει υποστεί μικρότερες και περισσότερο σημειακές παρεμβάσεις. Επιλογή του σχεδιασμού αποτελεί η διατήρηση της σημερινής φυσιογνωμίας του χώρου και η μελλοντική αξιοποίησή του ως τόπος για χαλάρωση και ξεκούραση, ένα «λιβάδι» όπου κυριαρχεί η οριζοντιότητα και η χαμηλή φύτευση. Στο βόρειο τμήμα του, δηλαδή βόρεια της διαδρομής που το τέμνει κατα μήκος, έχουν τοποθετηθεί τα αστικά παιχνίδια. Πρόκειται για μια σειρά σημειακών επεμβάσεων στον χώρο του λιβαδιού, που προτείνουν στρατηγικές επανάχρησης και ανα-νοηματοδότησης του, έτσι ώστε να αποτελέσουν έναυσμα για τη αντίληψη του χώρου ως παιχνίδι, ανακάλυψη, δημιουργική διαδικασία και να ενισχύσουν τη βιωματική χρήση του.
Στην περιοχή του λιβαδιού τοποθετήθηκε και ειδικά διαμορφωμένος χώρος για τα παγώνια, καθώς αποτελούν χαρακτηριστικό στοιχείο της ταυτότητας της πόλης.
Στο υπόλοιπο κομμάτι του οικοπέδου και συγκεκριμένα στην πλευρά που συνορεύει με τις εργατικές κατοικίες, σχεδιάζονται θεματικοί κήποι και τοποθετείται χαμηλή φύτευση, με κύριο στόχο την εξομάλυνση του ορίου, την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και τη δημιουργία ενός υπαίθριου “προάγγελου’’ ανάμεσα στις κατοικίες και το πάρκο.
ΠΛΑΤΕΙΑ
Η πλατεία έχει δημιουργηθεί στο βόρειο άκρο του οικοπέδου, στο σύνορο με το νέο ∆ιοικητήριο. Η χωροθέτηση έγινε με σκοπό να εξομαλυνθεί αυτό το όριο και να ενισχυθεί η κίνηση των επισκεπτών πρός τον νέο διαμορφωμένο χώρο. Στην πλατεία έχουν τοποθετηθεί μηχανικές υποδομές στο πλαίσιο του κανάβου, για τη δημιουργία του φαινομένου της υδρονέφωσης, με σκοπό την ενίσχυση του βιοκλιματικού χαρακτήρα της πρότασης, τη βελτίωση του μικροκλίματος αλλά και τις συνθήκες θερμικής άνεσης στην περιοχή, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες, όπου οι θερμοκρασίες στην περιοχή είναι αρκετά υψηλές.
Παράλληλα στο οικόπεδο τοποθετήθηκαν στάσεις ποδηλάτων, οικείο χαρακτηριστικό για την πόλη της Καρδίτσας, οι οποίες είναι συνυφασμένες με το φυσικό τοπίο και εξυπηρετούν την εναλλαγή κινήσεων μεταξύ ποδηλάτου και πεζού. Ακολουθώντας την ίδια λογική, τοποθετήθηκε και η στάση δημοτικών ποδηλάτων προς ενοικίαση που υπάρχει ήδη σε πολλά σημεία στην πόλη.
Η πρόταση αυτή αποτελεί αφορμή για να φανεί το πώς ένα στρατόπεδο, ένας χώρος άλλοτε απρόσωπος, αυστηρός και τυποποιημένος μπορεί να μετατραπεί σε κάτι το οποίο θα δώσει νέα όψη στο άμεσο και στο ευρύτερο οικιστικό περιβάλλον, στην καθημερινότητα των επισκεπτών αλλά και σε ολόκληρη την πόλη και τους κατοίκους της. Βιώνοντας χώρους που δεν συναντώνται αλλού στον αστικό ιστό της Καρδίτσας, και με την εμπειρία διαφορετικών σεναρίων περιπάτου και δραστηριοτήτων, οι ‘’εμπλεκόμενοι’’ μπορούν να ανταλλάσσουν ρόλους και να βιώνουν διαφορετικές εμπειρίες ερχόμενοι πιο κοντά στο φυσικό τοπίο και στην ανθρώπινη κλίμακα. Φλαμουριές, πλάτανοι, σφένδαμοι, αμυγδαλιές, προυμνοί, βελανιδιές και πολλά καλλωπιστικά δέντρα υφαίνουν πάνω στον αστικό ιστό το οικείο τοπίο της θεσσαλικής φύσης. Όλος ο ελεύθερος χώρος του πάρκου είναι διαθέσιμος για όλες τις δραστηριότητες, αξιοποιείται από όλους και είναι σχεδιασμένος για όλους. Κύριος στόχος αυτής της πρότασης είναι να φέρει κοντά τους ανθρώπους της πόλης με την φύση και τις αισθήσεις που αυτή προσφέρει, να γίνει πόλος έλξης για μικρούς και μεγάλους και να αποτελέσει αφορμή για έμπνευση, κοινωνικοποίηση και δημιουργία. Μόνο με την συμμετοχή των ανθρώπων θα υφανθεί το αστικό κενό και θα δοθεί η σκυτάλη στον απόγονο του στρατοπέδου για να κληρονομήσει την βαριά ιστορία του προκατόχου του, να την εξελίξει και να την μεταφέρει εκσυγχρονισμένη πλέον από το παρελθόν στο μέλλον».
Καραγιάννης Φώτης
Φωτογραφικό υλικό από το πρώην στρατόπεδο Κιούση
Φωτογραφικό υλικό από το πρώην στρατόπεδο Λουμάκη