Σύλλογος Δασολόγων ν. Καρδίτσας: "Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας χωρίς ορεινά υδρονομικά έργα, δεν υπάρχει" Κύριο
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Ανακοινώσεις
- Εκτύπωση
![Σύλλογος Δασολόγων ν. Καρδίτσας: "Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας χωρίς ορεινά υδρονομικά έργα, δεν υπάρχει"](/media/k2/items/cache/47ad6313f5259c89d36de833cd9312dc_L.jpg?t=20240714_182341)
Ενημερωθήκαμε απο δημοσιεύματα στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο τις παρακάτω πράξεις της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
1.Υπεγράφη η ένταξη πράξης που αφορά καθαρισμό και αποκαταστάσεις στον Καλέντζη.
Πράξη με συνολική επιλέξιμη δαπάνη 1.580.000 ευρώ που αφορά σεκαθαρισμό και αποκαταστάσεις της πεδινής κοίτης του ποταμού Καλέντζη, ενέταξε στο πρόγραμμα φυσικών καταστροφών ΟΤΑ 2021-2025, ο περιφερειάρχης Δ. Κουρέτας. Σύμφωνα με το αντικείμενο της πράξης, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και την αντιπλημμυρική προστασία των οικιστικών υποδοχέων εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού προβλέπονται εργασίες καθαρισμού (χωματουργικών) και τεχνικών έργων (συντήρηση - αποκατάσταση και ενίσχυση αναχωμάτων χωρίς γεωμετρικές μεταβολές) κατά τμήματα της κοίτης τους. Ειδικότερα προβλέπεται ότι θα πραγματοποιηθούν οι κάτωθι εργασίες:
-Άρση προσχώσεων από την κοίτη του ποταμού (κατά τμήματα) και διαμόρφωση της διατομής αυτού σε πρότερη κατάσταση.
-Καθαρισμός της κοίτης κατά τμήματα (αναλόγως των διαμορφούμενων τοπικών συνθηκών).
-Καθαρισμός της κοίτης από αυτοφυή βλάστηση.
-Εκθάμνωση μεγάλων δένδρων που βρίσκονται εντός της βαθιάς κοίτης και δημιουργούν πλημμυρικά φαινόμενα.
-Αποκατάσταση αναχωμάτων που έχουν καταστραφεί (μερικά ή ολικά)
-Επισκευή – αποκατάσταση και ενίσχυση καταστραφείσας επένδυσης αναχωμάτων με συρματοκυλίνδρους (σύρματα συρματοκιβωτίων, γαλβανισμένα με κράμα ψευδαργύρου - αλουμινίου (Galfan: 95%Zn - 5%Al και πρόσθετη εξωτερική προστασία με επίστρωση βάσεως PVC) σε τμήματα που κρίνονται κρίσιμα για την αντιπλημμυρική προστασία οικισμών.
-Επισκευή – αποκατάσταση και ενίσχυση καταστραφείσας επένδυσης αναχωμάτων με λιθορριπές σε τμήματα που κρίνονται σημαντικά για την αντιπλημμυρική προστασία των γειτνιαζόντων οικισμών καθώς και σε τμήματα αλλαγής της διεύθυνσης ροής (εξωτερική πλευρά)
-Εργασίες για την αποκατάσταση κυκλοφορίας στη στέψη των αναχωμάτων με αμμοχαλικώδη υλικά.
2.Ένταξη της πράξης «Καθαρισμός υδατορεμάτων και τεχνικών ημιορεινών και ορεινών, οικισμών Π.Ε. Καρδίτσας»
Την ένταξη της πράξης«Καθαρισμός υδατορεμάτων και τεχνικών ημιορεινών και ορεινών, οικισμών Π.Ε. Καρδίτσας», συνολικής δημόσιας δαπάνης 1,5 εκατ. ευρώ, στο ειδικό πρόγραμμα φυσικών καταστροφών υποδομών ΟΤΑ 2021-2025, υπέγραψε ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δ. Κουρέτας. Η εν λόγω πράξη αφορά σε όλους τους Δήμους του νομού που διαθέτουν ορεινό όγκο, τουτέστι στους πέντε εκ των έξι, αφού εξαιρείται λόγω του ότι είναι αμιγώς πεδινός, ο Δήμος Παλαμά. Σύμφωνα με την απόφαση το φυσικό αντικείμενο της πράξης περιγράφεται ως ακολούθως:
«Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και την αντιπλημμυρική προστασία των ημιορεινών και ορεινών οικιστικών υποδοχέων της Π.Ε Καρδίτσας (Δήμων Καρδίτσας, Δήμου Σοφάδων, Δήμου Λίμνης Πλαστήρα, Δήμου Μουζακίου και Δήμου Αργιθέας) προβλέπονται εργασίες καθαρισμού (χωματουργικών) των κοιτών ρεμάτων και ποταμών που κατά προτεραιότητα περιλαμβάνουν τα τμήματα εντός των οικιστικών υποδοχέων και δευτερευόντως σε γειτνίαση με οδούς και σημαντικά τεχνικά έργα. Θα πραγματοποιηθούν οι κάτωθι εργασίες κατά θέσεις:
-Καθαρισμός κοίτης ρεμάτων από φερτά υλικά σε όλο το μήκος τους ή κατά τμήματα (αναλόγως των διαμορφούμενων τοπικών συνθηκών) εντός των οικιστικών υποδοχέων ημιορεινών και ορεινών οικισμών (ΕΤΕΠ 08-01-02-00 "Καθαρισμός και εκβάθυνση κοίτης ποταμών, ρεμάτων και αποχετευτικών τάφρων").
-Καθαρισμός της κοίτης από αυτοφυή βλάστηση.
-Εκθάμνωση μεγάλων δένδρων που βρίσκονται εντός της βαθιάς κοίτης και δημιουργούν πλημμυρικά φαινόμενα εντός των οικιστικών υποδοχέων»
Η διαπίστωσή μας είναι οτι η αντιπλημμυρική προστασία βαδίζει ξανά σε ένα έργο που έχουμε ξαναδεί χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα με τις παραπάνω αναφερόμενες πράξεις της Περιφέρειας.
Απο τα παραπάνω προτεινόμενα έργα των δύο πράξεων που αντιλαμβανόμαστε έχουμε αντιρρήσεις και ενστάσεις σοβαρές για την αποτελεσματικότητα των προγραμματισμένων έργων.
Διατυπώνουμε για πολλοστή φορά οτι:
“αντιπλημμυρικά έργα μεμονωμένα είτε στα ορεινά είτε στα πεδινά τα οποία είναι ασύνδετα με την ορεινή υδρονομία, δεν είναι λειτουργικά και μάλλον αποδεικνύονται καταστροφικά”.
Όσο και να επαναλαμβάνουν, διακεκριμένοι επιστήμονες όχι μόνο οι Δασολόγοι αλλά και άλλων κλάδων, την Διεθνή Εμπειρία ότι, ΠΡΟΗΓΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΟΡΕΙΝΑ ΥΔΡΟΝΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ, κανείς δεν ακούει.
Τα έργα στους κάμπους και στις πόλεις όμως δεν είναι αντιχειμμαρικά αλλά είναι μόνο έργα διευθέτησης κοίτης και αν είναι αποκομμένα από τα έργα της ορεινής ζώνης, τότε είναι αναποτελεσματικά, πανάκριβα, τελικώς ανούσια και συχνά τραγικά.
Εκείνο που χρειάζεται στην παρούσα φάση και με αφορμή τη δραματική καταστροφή του Θεσσαλικού κάμπου εκ των πλημμυρών, είναι η ολοκληρωμένη αντίληψη για την υδρονομική προστασία των λεκανών απορροής. Αυτό που κυριαρχεί είναι η ευκαιριακή αντίληψη της διαχείρισης των νερών στην πεδιάδα, με φαραωνικά έργα τεράστιου κόστους και προβληματικής αποτελεσματικότητας, όπως διαπιστώνεται με τα τραγικά αποτελέσματα των πλημμυρών “Ianos-Daniel-Elias”. Η διευθέτηση -συγκράτηση, μεγάλων ποσοτήτων νερού στα ορεινά είναι περισσότερο αποτελεσματική και στοιχίζει λιγότερο.
Από το γεγονός οτι υπάρχει το νομικός πλαίσιο στις κατηγορίες μελετών και ως «υπηρεσίες επίβλεψης μελετών και έργων» όπως οι ακόλουθες κατηγορίες: 24. Δασικές Μελέτες ( δασοτεχνικής διευθέτησης ορεινών λεκανών χειμάρρων), δηλαδή ορεινά υδρονομικά έργα.
Ο τύπος αυτών των μελετών είναι ξεχασμένος στην Ελληνική πρακτική των τεχνικών έργων. Η εξήγηση είναι απλή γιατί το κόστος των έργων αυτών σε σχέση με τα άλλα τεχνικά έργα είναι πολύ μικρότερο (ως και 20-30% του προϋπολογισμού των τεχνικών έργων) και η δαπάνες που απαιτούνται δεν έχουν τους προϋπολογισμούς των τεχνικών έργων που κατά καιρούς βλέπουμε και ακούμε.
Επίσης τα παλιά έργα της Δασικής Υπηρεσίας (1930-1970) που έγιναν με κανόνες ορεινής υδρονομικής, έχουν εγκαταλειφθεί, δεν συντηρούνται και δεν βελτιώνονται, ώστε να βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία όταν απαιτηθεί η χρησιμότητά τους.
Η εμμονή στην εφαρμογή που σήμερα υπάρχει, αφαιρεί πόρους απο έργα ουσίας (ορεινά υδρονομικά) που δεν γίνονται και η εμμονή αυτή στην κατασκευή ασύνδετων αντιπλημμυρικών έργων φοβούμαστε οτι έχουν μεγάλη πιθανότητα να αποβούν εγκληματικά, σε φαινόμενα τύπου “Ianos, Daniel, Hlias,” κλπ.
Καλούμε τους αρμόδιου φορείς, Περιφέρεια, Δήμους, Δασική Υπηρεσία, σε δημόσια διαβούλευση άμεσα ώστε να λάβουν άμεσα αποφάσεις και να συντάξουν προκαταρκτιτές Μελέτες Διευθέτησης ορεινών Λεκανών όλων το ρεμάτων της Θεσσαλικής Λεκάνης, οι οποίες αφού μελετήσουν τον βαθμό τρωτότητας δηλ. το πόσο έχουν πληγεί, απο τους “Iano-Daniel-Elias”, θα προτείνουν τα μέτρα που χρειάζονται, τον βαθμό επέμβασης σε κάθε λεκάνη και το είδος της επέμβασης. Ετσι θα δημιουργηθεί η βάση για τον μετέπειτα σχεδιασμό της αντιπλημμυρικής προστασίας ανά λεκάνη και σε κάθε ρέμα και τελικά όλης της Θεσσαλίας.
Παράδειγμα:
Το Pickering,είναι μια μικρή πόλη στο Βόρειο Γιορκσάιρ της Αγγλίας.
Στις καταστροφικές πλημμύρες του έτους 2015 αλλά και τις μεταγενέστερες αυτών, που έπληξαν ολόκληρη την επαρχία, η μόνη πόλη που δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα ήταν το Pickering.
Τι είχε συμβεί; Είχε συμβεί αυτό που ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΙΑ ΕΜΕΙΣ!!!
Στην αρχή το Δημοτικό Συμβούλιο δέχθηκε διάφορες προτάσεις από διάφορους Μηχανικούς (καλή ώρα) που επικεντρώθηκαν στα γνωστά μας. Μεγάλα φράγματα, εγκιβωτισμοί χωρίς συνολικό σχεδιασμό που πλημμυρίζουν χειρότερα τα κατάντη εδάφη και τεράστιοι προϋπολογισμοί.
Επειδή όμως στην Αγγλία δεν λειτουργούν με γνώμονα τα μεγάλα ποσά και τα…απαραίτητα συντεχνιακά παιχνίδια, και μάλιστα ότι κάνουν προσπαθούν να το κάνουν καλά, ζήτησαν την βοήθεια των Δασικών Υπηρεσιών.
Και φυσικά πήραν το αυτονόητο. Ένα πλήρες σχέδιο για την απόσβεση των χειμαρρικών φαινομένων στοχευμένο στην ανάσχεση της ροής και την ομαλοποίηση της δίαιτας του νερού, με αποτέλεσμα τη μείωση των ακραίων ροών και επομένως ελαχιστοποίηση της πιθανότητας πλημμύρας.
Το σχέδιο που εφαρμόστηκε περιελάμβανε επάλληλα χαμηλά φράγματα. Πιο συχνά ξυλοφράγματα, αλλά και πέτρινα με ταυτόχρονη στήριξη της όχθης όπου ήταν αναγκαίο και παράλληλες φυτεύσεις με τα κατάλληλα είδη για την μείωση των απορροών.
Η ήπια αυτή παρέμβαση κόστισε το 10% του αντίστοιχου αρχικού προϋπολογισμού δημιουργώντας παράλληλα έναν παράδεισο για την ορνιθοπανίδα και εκπληκτικές παρόχθιες διαδρομές. (Ε. Σταματόπουλος Δασολόγος).
Ετσι βλέπουμε οτι τα εργα διευθέτησης, με κανόνες ορεινής υδρονομικής, είναι και αμιγώς περιβαλλοντικά έργα με βελτίωση του περιβάλλοντος.
Όπως δημοσίως είπε ο Καθηγητής Ευθ. Λέκκας, οι επόμενες πλημμύρες είναι μπροστά μας και σ΄αυτό συμφωνούμε απολύτως.
Απο το γεγονός οτι οι ορεινές λεκάνες έχουν πληγεί σε μεγάλο βαθμό (το παρατηρούμε αυτό στο πεδίο απο την εργασίας μας), εμπειρικά αναφέρουμε οτι με μισό σε ύψος βροχής των Ianos,Daniel,Elias, υπολογίζουμε σε παρόμοιες ή και μεγαλύτερες καταστροφικές πλημμύρες.
Για τον Σύλλογος Δασολόγων Ν. Καρδίτσας.
Πρόεδρος.
Νικόλαος Παληχωρίτης Δασολόγος.