Δημοτική Αγορά Καρδίτσας: Μία πανέμορφη γηραιά κυρία ετών 90! (+ φώτο αρχείου) Κύριο
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Παρουσιάσεις
- Εκτύπωση
Η Δημοτική Αγορά της Καρδίτσας είναι ένα εμβληματικό κτίριο συνυφασμένο με την ίδια την πόλη και την πορεία της μέσα στο χρόνο. Ένα κτίριο που έχει χαρακτηριστεί μνημείο Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς και φέτος (2018) συμπληρώνει 90 χρόνια ζωής.
Ενενήντα χρόνια από τον Ιούνιο του 1928 που μπήκε ο θεμέλιος λίθος από τον τότε δήμαρχο Αστέριο Αλλαμανή. Ενενήντα χρόνια ακμής και παρακμής για ένα κτίριο που δεν έπαψε ποτέ να είναι σημείο αναφοράς είτε για εμπορικούς και οικονομικούς λόγους, είτε για πολιτιστικούς, είτε για τουριστικούς είτε για αρχιτεκτονικούς, αφού αποτέλεσε και αποτελεί μία πρωτοποριακή κατασκευή.
Η ιστορία όμως για την κατασκευή της ξεκινά πολύ νωρίτερα αφού η πρώτη προσπάθεια ανέγερσης έγινε από τον δήμαρχο Στέργιο Λάππα. Η αρχική ιδέα μιλούσε για ένα πολύ μικρότερο κτίριο κατασκευασμένο από πέτρα και μάρμαρο, προϋπολογισμού 74.000 δρχ. Μάλιστα υπεγράφη το 1900 βασιλικό διάταγμα και υπήρξε και σύναψη δανείου ύψους 600.000 δρχ. με την ΕΤΕ για να χρηματοδοτηθεί το έργο.
Η προσπάθεια ανέγερσης όμως που ξεκίνησε το 1904 σταμάτησε τρία χρόνια αργότερα, το 1907 και παρέμεινε στάσιμη μέχρι και το 1924, όταν ο τότε δήμαρχος Στ. Μπαϊρακτάρης απεύθυνε πρόσκληση σε ενδιαφερόμενους για αποπεράτωση του κτιρίου είτε εργολαβικά είτε με όρο την εκμετάλλευσή του για ορισμένο χρονικό διάστημα.
Η πρόσκληση είχε ανταπόκριση καθώς υπήρξε ιδιώτης ανάδοχος αλλά η διαδικασία δεν είχε συνέχει, με την δημοτική αρχή να μιλά για παράλογες απαιτήσεις του εργολάβου και το κτίριο παρέμενε ημιτελές.
Η περιπέτειά του άρχισε να παίρνει τέλος και η πορεία του προς την σημερινή μορφή ξεκίνησε το 1927, με την συνεργασία του μηχανικού του Δήμου Γεώργιου Φώσκολου και του 25χρονου πολιτικού μηχανικού Κ. Καζαμπάκα, γιο του βουλευτή Ιωάννη Καζαμπάκα, που υπέβαλαν μελέτη αποπεράτωσης του έργου.
Από την Δημοτική Αρχή άρχισαν οι απαιτούμενες κινήσεις για να χρηματοδοτηθεί το έργο αλλά η μελέτη απορρίφθηκε με την αιτιολογία ότι ήταν ατελής και δεν θα εξυπηρετούσε τον σκοπό για τον οποίο προοριζόταν. Εδώ όμως ισχύει το ουδέν κακό αμιγές καλού. Γιατί η απόρριψη οδήγησε στην ανάθεση νέας ολοκληρωμένης μελέτης στον Καζαμπάκα, από το Δημοτικό Συμβούλιο, η οποία και εγκρίθηκε το καλοκαίρι του 1928.
Το ίδιο καλοκαίρι πραγματοποιείται και ο μειοδοτικός διαγωνισμός με τους τρεις ενδιαφερόμενους να προσφέρουν την ίδια έκπτωση, 7%, και με κλήρωση να ανακηρύσσεται ανάδοχος ο Περ. Τριανταφυλλίδης. Την δε επίβλεψη αναλαμβάνει ο 22χρονος αρχιτέκτονας Σόλωνας Κυδωνιάτης, που μετέπειτα διατέλεσε καθηγητής του Πολυτεχνείου και πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.
Ο θεμέλιος λίθος μπαίνει τον Ιούνιο του 1928, η κατεδάφιση του παλαιού κτιρίου αρχίζει τον Οκτώβριο και μέχρι το τέλος του έτους ολοκληρώνεται και η θεμελίωση.
Το κτίριο της Δημοτικής Αγοράς είναι πανέτοιμο τον Αύγουστο του 1930. Ένα κτίριο άρτιο αρχιτεκτονικά, βασισμένο σε σχέδια που έφερε από το Παρίσι ο Αστέριος Αλλαμανής, που αριθμούσε 60 καταστήματα με εξαιρετικά για την εποχή πλεονεκτήματα, που βρήκαν αμέσως ενοικιαστές. Στο εσωτερικό της λειτούργησαν κυρίως κρεοπωλεία και καφενεία, ενώ στα εξωτερικά οπωροπωλεία, ενώ υπάρχουν κα πάγκοι για πώληση λαχανικών και ψαριών.
Εδώ να αναφέρουμε ότι ο χώρος που κατασκευάστηκε το κτίριο ήταν μέρος μίας πλατείας όπου επί δεκαετίες γινόταν η λαϊκή Αγορά.
Η πορεία μέσα στο χρόνο, με τον πόλεμο να μεσολαβεί, ήταν μία πορεία φθοράς. Φθορά που απαθανατίστηκε και μέσα από τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Μέρες 36» (1973) και «Θίασος» (1975). Φθορά που τη δεκαετία του 1980 άνοιξε μία μεγάλη συζήτηση για το αν η Δημοτική Αγορά πρέπει να κατεδαφιστεί ή να αναστυλωθεί.
Την απόφαση που πάρθηκε την γνωρίζουμε σήμερα και είναι ευχής έργο που το κατασκευασμένο από γυαλί και μέταλλο οικοδόμημα, το εξαίρετο γεωμετρικά και με την απόλυτη συμμετρία στους άξονες Ανατολή-Δύση Βορράς –Νότος, κοσμεί την Καρδίτσα.
Σ΄ αυτό αναμφίβολα συντέλεσε ότι είναι ένα από τα σαράντα μνημεία (σε σύνολο χιλιάδων που αναζήτησαν την διάκριση), που κρίθηκε, από Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ότι πρέπει όχι μόνο να σωθεί αλλά να αποτελέσει Μνημείο Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς για τις επόμενες γενιές.
Νωρίτερα και συγκεκριμένα το 1987 το Δημοτικό Συμβούλιο Καρδίτσας, επί Δημαρχίας Δ. Αρχοντή, ήταν αυτό που έδωσε το σύνθημα της αναδημιουργίας αποφασίζοντας την προκήρυξη πανελλήνιου διαγωνισμού για την αποκατάσταση του κτιρίου.
Όλα αυτά συνδυαστικά αποτέλεσαν το έναυσμα για να ξεκινήσει η αποκατάσταση του μεγάρου, ο εκσυγχρονισμός του με σεβασμό στην αρχική του μορφή και να φθάσει τον Ιούλιο του 1998, επί δημαρχίας Αθανασίου Κανταρτζή, να παραδοθεί και πάλι σε χρήση, αποτελώντας κόσμημα για την πόλη αλλά και για ολόκληρη την χώρα.
Είκοσι χρόνια μετά, το 2018, το κατώφλι του οποίου μόλις διαβήκαμε, η Δημοτική Αγορά, μια γηραιά κυρία, χρειάζεται τη βοήθεια όλων μας. Ήδη με τις μικροπαρεμβάσεις που έγιναν και γίνονται από τις Δημοτικές αρχές που ακολούθησαν διατηρείται σε καλό επίπεδο αλλά τα προβλήματα δεν λείπουν. Δεν θα τα αναφέρουμε σε ένα επετειακό κείμενο, όμως όλοι τα γνωρίζουμε και όλοι ελπίζουμε ότι θα αντιμετωπιστούν. Για να την καμαρώνουμε και να μας καμαρώνει.
Την ανάγκη παρεμβάσεων, πέραν αυτών που έχουν ήδη γίνει, παραδέχτηκε και ο νυν δήμαρχος Καρδίτσας κ. Αλεξάκος, που μας μίλησε γι αυτές και την προσπάθεια που επιχειρείται για να υπάρξει βελτίωση τόσο στο κτίριο όσο και στον περιβάλλοντα χώρο αυτού.
Εκτός αυτού μας είπε ότι προγραμματίζεται να τοποθετηθούν ειδικές πινακίδες στις εισόδους του κτιρίου, όπου σπονδυλωτά θα αναγράφεται η 90χρονη ιστορία του για να μπορούν και οι Καρδιτσιώτες και οι επισκέπτες να ενημερώνονται γι αυτή.
Δείτε τις σχετικές δηλώσεις του Δημάρχου Καρδίτσας Φ. Αλεξάκου:
Αξίζει να σημειώσουμε ότι πιθανά το φθινόπωρο να πραγματοποιηθεί συνέδριο στην Καρδίτσα με σκοπό ν' αναδείξει την άγνωστη ιστορία του σημαντικού αυτού μνημείου της Καρδίτσας, τροφοδοτώντας παράλληλα τη συζήτηση σχετικά με την χρήση και την αξιοποίηση ανάλογων κτηρίων πανελληνίως.
Τα στοιχεία του κτιρίου
-Απόλυτα τετράγωνο κτίριο με πλευρά κάτοψης 50 μ.
-Ελεύθερο ύψος 18 μ.
-Διάταξη πυραμιδωτή
-Ισόγειο ύψους 5,90 μ.
-Περιμετρικός διάδρομος ως όροφος ύψους 8,10 μ.
-Στέγη μεταλλική με γυάλινη πλήρωση που στηρίζεται σε φεγγίτη ύψους 11,50 μ.
-Τα δομικά στοιχεία κολόνες, δοκοί, πλάκες, είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα
Θερμές ευχαριστίες στην κ. Φωτεινή Λέκκα, υπεύθυνη του Μουσείου Πόλης που μας παρείχε πλούσιο υλικό και από προσωπική της έρευνα, για την ιστορία της Δημοτικής Αγοράς.
Θερμές ευχαριστίες επίσης στον κ. Ηλία Παγανό, με το ανυπέρβλητο φωτογραφικό αρχείο, για το φωτογραφικό υλικό από την παλιά Δημοτική Αγορά.
Π.Κ.