"Έπος του 1940-41, οι άγνωστοι σε εμάς ήρωες!!!" άρθρο του Μενέλαου Παπαδημητρίου Κύριο
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Άρθρα
- Εκτύπωση
Ηρωες του Μετώπου – Ήρωες των μετόσπιθεν!!!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ, ο νεκρός έφεδρος Ανθυπολοχαγός!!!
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΤΣΑΝΤΟΥΛΑΣ – Γράμμα στη Μάνα και αδερφή!!!
Το ηρωικό έπος του 1940-41 Γράφτηκε και με τις ψυχές και τις ζωές Αργιθεατών!!!
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ: Κατήγετο από την Άρδασσα Πτολεμαΐδος και από το εκεί Δημοτικό Σχολείο τιμωρούμενος για τις αριστερές του ιδέες, μετατέθηκε ως δάσκαλος στο Δημοτικό Σχολείο Μεταμόρφωσης (Κατουσίου) Ανθηρού. Αγάπησε ιδιαίτερα το Κατούσι και τους κατοίκους του (λάτρευε την Περικλίνα του Κωτή-ονόματι Βασίλω, σύζ. Περικλή Κωτή, το γένος Φωτίου Καναβού ή Κουτή και αδερφή της μάνας μου Αικατερίνης).
Ο μεγάλος του έρωτας και η μεγάλη του αγάπη ήταν η ΑΡΙΣΤΕΑ Κ. ΤΣΑΝΤΟΥΛΑ -αμφίδρομος σχέση έρωτα και αγάπης- με την οποία παντρεύθηκαν το 1939 και τον Αύγουστο του 1940 απέκτησαν την κόρη τους, την ΑΘΑΝΑΣΙΑ. Εκεί στο Κατούσι του ήρθε Φύλλο Ατομικής Πρόσκλησης που η Πατρίδα τον καλούσε στην Κοζάνη ως έφεδρο Ανθυπολοχαγό. Ο πόλεμος πλησίαζε.
Αποχαιρετώντας τους δικούς του μαζί με άλλους 36 Κατουσιώτες και πάνω από 80 Ανθηριώτες (ανάμεσά τους και ο πατέρας μου Νικόλαος Παπαδημητρίου) έφυγαν για τις μονάδες τοποθέτησής τους. Εκείνος στην Κοζάνη σε μονάδα ανεφοδιασμού και οι άλλοι στην περιοχή των Ιωαννίνων και από εκεί ενετάχθησαν σε διάφορες πολεμικές μονάδες και με την κήρυξη του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις κατά των Ιταλών εισβολέων και μέσα στα Αλβανικά εδάφη.
Αρχές Δεκεμβρίου του 1940 και οι Έλληνες κερδίζουν τις μάχες τη μία μετά την άλλη κατά των Ιταλών κυνηγώντας τους μέσα στα εδάφη της Βορείου Ηπείρου.
Στο λόφο Αϊβάν της Επαρχίας Κορυτσάς η μάχη έχει κριθεί και 10-12 Ιταλοί αξιωματικοί κάνουν σινιάλο ότι παραδίδονται.
Ο 23χρονος έφεδρος Ανθυπολοχαγός ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ, γενναίος ως ήτο, προχώρησε προς το ύψωμα για να παραλάβει αυτούς τους 10-12 Ιταλούς και να τους μεταφέρει στα μετόπισθεν, αφού εκείνοι είχαν αρνηθεί προηγουμένως να παραδοθούν σε Έλληνες στρατιώτες.
Την ώρα που πλησίασε τους Ιταλούς ένας εξ αυτών, ύπουλα και αιφνιδιάζοντας όλους, έριξε εναντίον του εκρηκτικό μηχανισμό προφανώς χειροβομβίδα, που εκραγείσα τον βρήκε στο μέτωπο προς στήθος και τον εφόνευσε.
Το τι ακολούθησε δεν περιγράφεται... Μέγας θρήνος για τον γενναίο Ανθυπολοχαγό...
Ο διερχόμενος από εκεί αείμνηστος σήμερα πατέρας μου ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, που πολεμούσε και αυτός στο ίδιο μέτωπο και σε διπλανό λόχο, ανεγνώρισε τον πεσόντα και μας το μολόγησε αργότερα όταν τελείωσε ο πόλεμος και επέστρεψε στο Ανθηρό. Τον θυμούνταν και τον ανάφερε πάντα όταν μας έλεγε για τα όσα έζησε στον πόλεμο του 1940.
Η σορός του γενναίου Ανθυπολοχαγού ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ ετάφη εκεί στο ιερό μιας μικρής εκκλησίας και τα προσωπικά του είδη παρελήφθησαν από στενό του φίλο και μάλλον σήμερα ευρίσκονται σε μουσείο στην Κοζάνη.
Αργότερα τα οστά του, μαζί και άλλων Ελλήνων αδελφών μας, μεταφέρθηκαν στην Κορυτσά. Εκεί τα βρήκε και τα προσκύνησε ανάβοντας κερί, η κόρη του ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ - ΜΑΣΣΑ. Ο ηρωικός θάνατος του πατέρα της ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ υπέρ Πατρίδος, που δεν πρόλαβε να τον γνωρίσει, την χαλύβδωσε και διέδραμε επιτυχώς στην εργασία της (Επιθεωρητής Υπ. Εργασίας) και ως οικογενειάρχισσα!
Η μάνα της ΑΡΙΣΤΕΑ έκανε πέτρα την καρδιά της και την μεγάλωσε στα πρώτα χρόνια δίχως τον αγαπημένο της σύζυγο-πατέρα. Και με το νέο της σύζυγο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ, που συνεζεύχθησαν μετά κάποια χρόνια, την μεγάλωσαν και την στήριξαν σε όλη τους τη ζωή - μαζί και με τα άλλα τρία τους παιδιά (Μιλτιάδη, Αφροδίτη και Πολυξένη).
Ο ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΤΣΑΝΤΟΥΛΑΣ του Κωνσταντίνου (1911-2002) είναι ο Ανθηριώτης που διέσωσε τα γεωδαιτικά όργανα της Τοπογραφικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Γεωργίας από τη λεηλασία των Γερμανών στην Κατοχή!
Ήταν αδερφός της Αριστέας Βασιλειάδη-Τσαντούλα που έχασε το σύζυγό της ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ.
Διακεκριμένη προσωπικότητα εξ Αγράφων, εγγονός του Δημάρχου Αργιθέας Φώτη Τσαντούλα και ανιψιός του Δημοσθένη Τσαντούλα, Γενικού Διευθυντή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Δωδεκάχρονος έφυγε από το Ανθηρό μαζί με τον αγωγιάτη και το μουλάρι για να πάει στα Γιάννενα και να σπουδάσει στη Ζωσιμαία Σχολή.
Στη συνέχεια φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και διορίσθηκε στην Τοπογραφική Υπηρεσία του Υπουργείου Γεωργίας.
Αδαμάντινος χαρακτήρας κατά απόλυτη γενική ομολογία, έγινε Διευθυντής στο Υπουργείο Εμπορίου, με κορυφαία προσφορά του τη διάσωση των γεωδαιτικών οργάνων της Τοπογραφικής Υπηρεσίας από τη λεηλασία των Γερμανών στην Κατοχή! Εσωτερικός μετανάστης στην Αθήνα στην περιοχή των Εξαρχείων και αργότερα δημότης Αλίμου στην οδό Ανθηρού προς τιμήν του.
Η Έκτακτος Έκδοσις των Θεσσαλικών Χρονικών, από τη Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία των Θεσσαλών, επ’ ευκαιρία της ογδοηκονταετηρίδος (1881-1961) από της απελευθερώσεως της Θεσσαλίας και ενώσεως μετά της μητρός Ελλάδος, αναφέρεται εις τον άνδρα:
[Χριστόφορος Τσαντούλας του Κωνσταντίνου
Εγεννήθη εν Μπουκοβίτση Αγράφων το 1912. Μετά την αποφοίτησίν του εκ της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων, εισήχθη εις Νομικήν Σχολήν του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είτα δε διωρίσθη τοπογράφος Υπουργείου Γεωργίας όπου επί έτη υπηρέτησε και εις Λάρισαν, Ελασσόνα, Τρίκαλα, Καρδίτσαν και Καλαμπάκαν, επιδείξας εξαιρετικήν στοργήν και αντικειμενικότητα κατά την διανομήν των Γεωργικών κλήρων υπέρ των ακτημόνων αγροτών. Εν έτει 1947 μετετάγη εις το Υπουργείον Εμπορίου, προαχθείς εις Τμηματάρχην Α' τάξεως και εις Επιθεωρητήν ένθα και υπηρετεί. Οι έλεγχοι και τα πορίσματά του σοβαρώς ωφέλησαν το Δημόσιον, και επηνέθησαν παρά των αρμοδίων. Ο αείμνηστος καθηγητής Κ. Βαρβαρέσος του έγραφεν: «Εφ' όσον υπάρχουν άνθρωποι με αυταπάρνησιν και ανώτερα ιδανικά σαν και σας, έχομεν παν δικαίωμα να ελπίσωμεν εις την πλήρη αποκατάστασιν της Κοινωνίας και του Έθνους μας».]
Ο ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΤΣΑΝΤΟΥΛΑΣ, μαθαίνοντας το θάνατο του γαμβρού του επ’ αδελφή ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, έστειλε στις 12-12-1940 στη μάνα του και την αδελφή του ΑΡΙΣΤΕΑ την παρακάτω επιστολή:
[Σεβαστή μου μητέρα, αγαπημένη μου αδερφή Αριστέα. Πολλές φορές η μοίρα είναι μαύρη και σκληρή! Μοιράζει σπάταλα τις πίκρες και το δηλητήριον. Αυτήν την μοίραν πρέπει να την αντιμετωπίσωμεν ανάλογα και με τα ίδια όπλα. Πρέπει και ημείς να γίνωμεν σκληροί και άτεγκτοι. Πρέπει να ξέρωμεν να σφίγγωμεν τα δόντια μας και την καρδιάν μας! Είναι πόλεμος! Ένα άτιμο και δόλιον κράτος θέλησε να μας κτυπήση και να μας πάρη την ελευθερίαν μας, θέλησε να μας σκλαβώση και να μας μεταχειρίζεται σαν κτήνη, θέλησε να μας πάρη την χαράν μας, την γαλήνην και την τιμήν μας. Δεν υπάρχουν ιερώτερα και πολυτιμότερα πράγματα απ' αυτά! Στην κατάστασιν αυτήν η πονεμένη μας Ελλάδα αναγκάστηκε να ζητήση την συνδρομήν της από τα ηρωϊκά παιδιά της. Οι Ελληνικές σάλπιγγες ηχούν! Γίνεται προσκλητήριον! Ανθυπολοχαγός Βασιλειάδης Ιωάννης, παρών. Πρώτος έτρεξε να προτάξη το σπαθί του κατά του βάρβαρου εχθρού. Πρώτος έτρεξε να υπερασπίση την Πατρίδα του που τόσο ελάτρευε! Γίνεται πάλι προσκλητήριον. Ανθυπολοχαγός † Βασιλειάδης Ιωάννης....έπεσεν ηρωϊκώς μαχόμενος, και περιμένει εκεί ψηλά να τον στεφανώση η νικήτρια Ελλάδα!.. Αδελφούλα μου δεν θέλω και δεν πρέπει να πενθήσης! Πρέπει να είσαι υπερήφανη για τον άνδρα σου... Η υπερήφανη ψυχή του Γιάννη σε παρακολουθεί και σε θέλει και σένα περήφανη και σκληρή. Ξέρεις καλά ότι ο Γιάννης δεν αγαπούσε τα δάκρυα και τις λιποψυχίες. Όχι λοιπόν δάκρυα. Αυτή τη χάρη τη ζητάει ο Γιάννης. Δεν πρέπει, δεν έχεις το δικαίωμα να του την αρνηθείς.... Τ’ ακούς; Ζήτω η γλυκειά μας, η αιωνία Ελλάδα μας.
Λάρισα, 12-12-40 Σας φιλώ όλους, ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ]
(Σημείωση: ο Χριστόφορος Τσαντούλας απεβίωσε το 2002 και πρόσφατα ο γιός του Αλέξανδρος μετέφερε τα οστά του, κατ’ επιθυμία του αειμνήστου, στο αγαπημένο του χωριό το Ανθηρό.)
ΤΟ ΗΡΩΪΚΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940-41 ΓΡΑΦΤΗΚΕ ΚΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΨΥΧΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΖΩΕΣ ΑΡΓΙΘΕΑΤΩΝ. Αυτό προκύπτει και με σφραγίδα από τα παραπάνω, προκύπτει και από γραπτές πηγές και από προφορικές αφηγήσεις επιζώντων.
ΑΥΤΟ ΚΑΤΑΔΕΙΚΝΥΟΥΝ ΤΑ ΗΡΩΑ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΤΗΘΕΙ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΜΑΣ, από τα οποία δείκνυται ποιοι έπεσαν ενδόξως μαχόμενοι υπέρ Ελευθερίας και υπέρ του μεγαλείου της Αιωνίας Πατρίδας Ελλάδας.
ΤΟ ΕΠΟΣ 1940-1941 ΛΑΜΠΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΛΑΜΠΕΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΑΦΟΥ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΟΣ ΣΥΣΣΩΜΟΣ ΠΟΛΕΜΗΣΕ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ, ΥΠΕΡ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΥΠΕΡ ΒΩΜΩΝ ΚΑΙ ΕΣΤΙΩΝ!!!
Εξ όσων ιστορικά αναφέρονται 2.000 και πλέον Θεσσαλοί επάνδρωσαν το 51ο Σύνταγμα και οι περισσότεροι από αυτούς ήταν από τα χωριά των Αγράφων, της Αργιθέας, του Ασπροποτάμου, και των Κοθωνίων.
Προκύπτει επίσης ότι δυο Θεσσαλοί στρατιώτες άνοιξαν τον κατάλογο των Ηρώων με το θάνατό τους.
Ήταν ο πρώτος νεκρός στην Αλβανία ο στρατιώτης ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΑΒΑΛΙΑΡΗΣ από το Γοργογύρι Τρικάλων, που σκοτώθηκε στις 5 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου έξω από το φυλάκιο χτυπημένος από τα πρώτα πυρά των Ιταλών.
Στην πρώτη γραμμή την ίδια μέρα της 28ης Οκτωβρίου σκοτώθηκε και ο στρατιώτης ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ, από την Οξυά Καρδίτσας, του 51ου Συντάγματος πεζικού.
Σε μάχες που θα ακολουθήσουν θα δώσουν τη ζωή τους, (για όσους εγώ γνωρίζω μέχρι αυτή τη στιγμή, θα συνεχίσω την έρευνά μου και ως εκ τούτου ζητώ συγγνώμη για τους παραλειφθέντες) και Αργιθεάτες, όπως:
ο Αθανάσιος (Σιούλας) Ραμιώτης από Ελληνικά στο Ύψωμα 731 και ο συγχωριανός του Ιωάννης Γούλας του Νικολάου, ο Ηλίας Θανασιάς του Ευαγγέλου από τα Κουμπουριανά, οι Γεώργιος Γούλας του Κων/νου στη Μάχη της Κρήτης, Μερεντίτης Δημοσθένης του Αναστασίου και Κων/νος Μερεντίτης του Νικολάου από το Ανθηρό, ο δάσκαλος και γαμπρός Ανθηριώτης Ιωάννης Βασιλειάδης (που παραπάνω αναφερθήκαμε), οι Ευάγγελος Σερέτης, Ρίνης και Μπακούλας από το Πετρωτό.
Η μεγαλύτερη υποχρέωση των κατοίκων ενός χωριού και της κοινωνίας του, της Ελλάδας και του Λαού της, είναι να γνωρίζουμε όσο καλύτερα γίνεται την Ιστορία μας, Τοπική και Γενική, να σεμνυνόμεθα στη μνήμη των υπέρ Πατρίδος Πεσόντων και να σηκώνουμε ψηλά τη Σημαία μας!!!
Να σεμνυνόμεθα και απέναντι των ζώντων Ηρώων του Έπους του 40-41, όπως ο ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΦΡΥΔΑΣ από το Αετοχώρι (Μαρκελέσσι) Στεφανιάδος Αργιθέας, ο ΚΩΝ/ΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ από την Καλή Κώμη Αργιθέας κ.α.!!!!
Τα όσα γράφει στη μάνα του και στην αδερφή του Αριστέα ο Χριστόφορος Τσαντούλας είναι όλη η Ελληνική Υπερηφάνεια, από αρχαιότητας ως και σήμερα!!!
Νιώθω υπερήφανος που ο Πατέρας μου ΝΙΚΟΛΑΣ έλαβε μέρος στον πόλεμο του 1940-41 και αργότερα στην Εθνική Αντίσταση!!!
«Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστιν η πατρίς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά θεοίς και παρ’ ανθρώποις τοις νουν έχουσι».
Μενέλαος Νικ. Παπαδημητρίου,
εξ Ανθηρού Αργιθέας Αγράφων