Χριστίνα Τρελλοπούλου: "Πως η σειρά γέννησης επηρεάζει τη διαμόρφωση του χαρακτήρα μας" Κύριο
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Υγεία
- Εκτύπωση
Η γέννηση ενός παιδιού είναι ένα μικρό θείο δώρο. Η επιστήμη της ψυχολογίας δείχνει σεβασμό σε αυτή τη ζωή από τη στιγμή της σύλληψής της. Κι αυτό γιατί υπάρχει πριν ακόμα γεννηθεί.
Ο Άλφρεντ Άντλερ, ιατρός και ψυχολόγος, ίδρυσε το 1962 τη σχολή της ατομικής ψυχολογίας. Στην ατομική ψυχολογία το άτομο μελετάται ως μια ολότητα ενιαία και αδιάσπαστη. Ό,τι συντελείται μέσα σε αυτήν είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη και τη συμπεριφορά του ατόμου.
Ανάμεσα στις ψυχοδυναμικές θεωρίες που ανέπτυξε ο Άντλερ, βρίσκεται και εκείνη που υποστηρίζει ότι η σειρά γέννησης ενός παιδιού ασκεί σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ατόμου. Για τον Άντλερ το άτομο θα διαμορφώσει μια τέτοια συμπεριφορά ικανή να αντικατοπτρίσει τον τρόπο με τον οποίο θα ερμηνεύσει τις εμπειρίες του στη ζωή.
Το πρώτο παιδί / Ο Βασιλιάς που "εκθρονίζεται"
Πιο πιθανό για το πρωτότοκο παιδί είναι να αναλάβει μια ηγετική θέση. Το παιδί αυτό συνήθως ακολουθεί τους κοινωνικούς κανόνες και προσανατολίζεται προς την επίτευξη των στόχων και την επιτυχία. Είναι συντηρητικό, ικανό αλλά και συχνά ανασφαλές. Η βασική διαφορά του από τα υπόλοιπα είναι ότι θα βιώσει τον "εκθρονισμό" του όταν ακολουθήσει η γέννηση των νεώτερων παιδιών, τα οποία και θα αποσύρουν την αμέριστη προσοχή των γονιών προς εκείνο. Ωστόσο, είναι ένα παιδί πειθαρχημένο με αυτοπεποίθηση και αυτοέλεγχο.
Δευτερότοκο ή μεσαίο παιδί
Το δεύτερο παιδί γεννιέται "χωρίς θρόνο". Είναι εκείνο που έρχεται στον κόσμο αντικρίζοντας κάποιον να τον περιμένει ήδη -πρωτότοκος- και θα βιώσει "τη σκιά" του πρώτου. Παρόλο που δεν θα έχει την πρώτη θέση και συνεπώς το αίσθημα ευθύνης που κληροδοτεί το πρώτο, θα το κάνει πρότυπο και θα προσπαθεί να μοιάσει σε αυτό. Το δεύτερο ή το μεσαίο παιδί είναι φιλόδοξο, ανταγωνιστικό, επαναστατικό. Το βασικό του χαρακτηριστικό είναι η εξαιρετική του συνεκτική ικανότητα. Είναι πιο καλά προσαρμοσμένο με τα αδέλφια του και πιο ευέλικτο και διπλωματικό με όλα τα μέλη της οικογένειας. Επίσης, είναι το παιδί εκείνο που προσπαθεί να κερδίσει τον έπαινο.
Το μικρότερο παιδί / "Το χαϊδεμένο"
Η μεγαλύτερη φροντίδα που δείχνουν τα μέλη της οικογένειας στο μικρότερο παιδί μπορεί να το ωθήσει να συμπεριφέρεται εγωιστικά και να είναι περισσότερο εξαρτημένο από αυτά. Ίσως παρουσιάσει δυσκολίες προσαρμογής. Ωστόσο, αυτό το παιδί μπορεί να αναπτύξει θετικά χαρακτηριστικά εμπιστοσύνης και ικανότητας να διασκεδάζει. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι θα βιώσει, σε αντίθεση με τα άλλα, πολλά περισσότερα ερεθίσματα, ικανά να εκτοξεύσουν την ανάπτυξή του σε γνωστικό, κοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο.
Μοναχοπαίδι / "Το πολύτιμο"
Το μοναχοπαίδι δεν χρειάζεται να μοιραστεί τίποτα. Είναι ηγέτης και αρέσκεται να έλκει με κάθε τρόπο την προσοχή. Ο Άντλερ πίστευε ότι σε σύγκριση με τα άλλα παιδιά της ηλικίας του, το μοναχοπαίδι τείνει να είναι πιο ώριμο και αισθάνεται πιο άνετα στις συναναστροφές του με τους ενήλικες. Είναι ακόμα ικανότερο σε πνευματικές και δημιουργικές αναζητήσεις. Χαρακτηρίζεται από σοβαρότητα, υπευθυνότητα, τελειομανία, ανεξαρτησία. Αξιοσημείωτο είναι ότι το μοναχοπαίδι θα βιώσει τους γονείς ως ανταγωνιστές. Μπορεί επίσης, να βιώσει αρνητικά την είσοδό του στο σχολείο γιατί εκεί θα γίνει η "εκθρόνισή" του καθώς αναγκαστικά θα μοιραστεί την προσοχή του δασκάλου με τους συνομηλίκους του.
Δίδυμα
Κατά τον Άντλερ στα δίδυμα ένας από τους δύο θα είναι ο "μεγαλύτερος". Αυτός συχνά έχει ηγετικό ρόλο, είναι ισχυρότερος και πιο δυναμικός. Και οι δύο μπορεί να βιώσουν προβλήματα ταυτότητας καθώς αντιμετωπίζονται από τους άλλους ως μονάδα αντί για δύο άτομα.
Κλείνοντας, είναι εμφανές ότι η θεωρία του Άντλερ για τη σειρά γέννησης καθορίζει την ανθρώπινη συμπεριφορά και το πλάνο ζωής που θα ακολουθήσει το άτομο. Αναγνωρίζει όμως ότι για ορισμένα άτομα η σειρά γέννησης μπορεί να αποδειχθεί μικρής σημασίας και τα βασικά χαρακτηριστικά του να επηρεαστούν από τη γονική συμπεριφορά, τους ρόλους των φύλων ή τα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα. Αξιομνημόνευτο είναι ότι η ψυχοσύνθεση κάθε οικογένειας είναι διαφορετική και σημαντικά γεγονότα που σχετίζονται με προσωπικές δεξιότητες ή μη του παιδιού καθώς και τραυματικές εμπειρίες μπορούν να επηρεάσουν εξίσου ισχυρά την οριστική διαμόρφωση της προσωπικής του ταυτότητας.
Τρελλοπούλου Χριστίνα
Ψυχολόγος